Tango, een dierbare herinnering die van ver komt, om met melancholische klank mijn oren te strelen.
De tekst van de tango A pan y agua is impressionisch van aard. De tekst is vooral nostalgisch met een diepe hang naar het verleden: de oude volksbuurt Palermo (een van de barrio’s van Buenos Aires), de woeste dansavonden van weleer, de vrienden, de glazen champagne die klonken. Het zijn herinneringen aan lang vervlogen tijden, in het bijzonder aan één geliefde: zij die tegelijk met de tango verdween. Dus tóch weer liefdesverdriet!
De tekst en de muziek van deze tango zijn niet in dezelfde tijd ontstaan. Juan Carlos Cobián schreef de muziek in 1919 met in gedachten zijn militaire diensttijd, in het bijzonder zijn dagen van straf en opsluiting in de kazerne, vandaar “Op water en brood”. Pas zo’n vijfentwintig jaar later schreef tekstdichter Enrique Cadícamo er een tekst bij. Hij gaf het nummer een poëtische draai en herinnerde zich vooral de vrolijke, feestelijke avonden uit de jaren twintig. Met water en brood heeft de tekst dus weinig meer te maken. Wél hangt er ergens in Buenos Aires in de gevangenis van een kazerne een plaquette dat daar ter plekke de tango “A pan y agua” geschreven is.
A pan y agua
En mi triste evocación surge
el tiempo que se fue.
¡Cuántos años han pasado
y parece que fuera ayer!
¿Dónde está la que amé?
¿Dónde está la que olvidé?
El recuerdo me entristece
y anochece en mi corazón.
Viejo Palermo de entonces
hoy regresas a mi mente.
Cuántos amigos ausentes
como yo recordarán…
esas noches de verbena,
esas noches de alegría,
y este tango que se oía
entre copas de champán…
(Hablado) A pan y agua…
Tango que viene de lejos
a acariciar mis oídos
como un recuerdo querido
con melancólicos dejos.
Tango querido de ayer,
qué ventarrón te alejó.
Junto con ella te has ido
y hoy la trae tu evocación.
A pan y agua (Op water en brood)
In het droevige beeld dat ik schets
doemt de tijd op die voorbij is.
Hoeveel jaar zijn verstreken?
Het lijkt wel gisteren!
Waar is degene van wie ik hield?
Waar is degene die ik vergeten ben?
De herinnering maakt me verdrietig
en het wordt donker in mijn hart.
Oud Palermo van toen
vandaag kom je terug in mijn gedachten.
Hoeveel afwezige vrienden
zullen net als ik
die festivalnachten herinneren…
die nachten van vreugde,
en deze tango die temidden
glazen champagne werd gehoord…
(Gesproken) Op brood en water…
Tango, een dierbare herinnering
die van ver komt,
om met een melancholische klank
mijn oren te strelen.
Geliefde tango van weleer,
welke windvlaag heeft jou meegenomen?
Samen met haar ben je weggegaan
en vandaag brengt jouw evocatie haar terug.
Toelichting
De twee-na-laatste regel stelde mij aanvankelijk voor een probleem: qué ventarrón te alejó. Letterlijk betekent dit “wát een wervelwind joeg jou weg, verdreef jou”. Alejó is de verleden tijd (de preterite) van alejar, en dat betekent: verwijderen, wegvoeren, verdrijven. Mogelijk slaat dat dan op de crisisjaren, die de glorie van de twintiger jaren deed verdwijnen, schat ik zo. Eerst vertaalde ik dit met “wat een storm bracht je teweeg”. Dat paste wel mooi, maar is grammaticaal incorrect, want de storm, de wervelwind is het onderwerp van deze regel en niet de tango.
Bronnen
https://www.letras.com/enrique-cadicamo/681888/
http://tangosalbardo.blogspot.com/2012/10/a-pan-y-agua.html
