Cotorrita de la suerte

Gelukspapegaai! Voorspelt je leven of dood. Wie beproeft zijn fortuin?

De tango Cotorrita de la suerte stamt uit 1927. De titel betekent “Gelukspapagaai” of “Geluksvoorspellende papagaai”. Dit slaat op de blijkbaar uit India overgewaaide praktijk om kleine papaaien, parkieten, de toekomst te laten voorspellen door deze vogels met hun snavel een kaart te laten trekken uit een stapel horoscoopkaarten. De tekst van deze tango draait om een fabrieksarbeidster. Ze moet veel hoesten, dodelijk ziek is ze. Dan komt een waarzegger langs met een geluksparkiet. Tegen haar zin doet de parkiet voor haar deze voorspelling: “Een vriend, een bruidegom, een lang leven…” Ze kan haar ogen niet geloven, zo blij is ze met deze belofte. En op de dag dat ze sterft, vraagt ze verdrietig aan haar moeder: “Is hij al gekomen?”

Waarzeggerij met parkieten is een vorm van astrologie die traditioneel beoefend wordt in de Indiase staten Tamil Nadu en Andhra Pradesh en door Indiase Singaporezen. Hierbij worden voornamelijk roze- en Alexandrijnse parkieten gebruikt die getraind zijn om Tarot-achtige waarzegkaarten op te rapen. Een papegaai-astroloog/waarzegger zit meestal onder een boom te roepen of langs de kant van de weg waar mensen samenkomen. Hij heeft een kooi waarin een of twee getrainde papegaaien zitten. De tarotkaarten liggen voor hem uitgespreid of opgestapeld. Het zijn er 27 die het Indiase kosmische systeem voorstellen. Elke kaart bevat de afbeelding van een Hindoeïstische godheid en sommige kaarten bevatten afbeeldingen van Boeddha of Maria met het kindje Jezus. Wanneer een klant voor de waarzegger gaat zitten, opent deze de kooi en laat de papegaai eruit. Hij instrueert de papegaai om een kaart voor de beschermheer uit te kiezen. De papegaai loopt naar de kaarten, pakt er een van de stapel met zijn snavel en geeft deze aan de astroloog. Daarna loopt hij terug in zijn kooi. De astroloog opent de kaart en vertelt aan de hand van de afbeelding wat de toekomst van de beschermheer is. Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Parrot_astrology. Zie ook dit illustratieve filmpje: https://www.theatlantic.com/video/index/481485/in-india-trained-parakeets-can-tell-your-future/

Carlos Gardel, Cotorrita de la suerte, 1927

Cotorrita de la suerte

Cómo tose la obrerita por las noches!
Tose y sufre por el cruel presentimiento
de su vida que se extingue y el tormento
no abandona su tierno corazón;
la obrerita juguetona, pizpireta,
la que diera a su casita la alegría,
la que vive largas horas de agonía
porque sabe que a su mal no hay salvación.

Pasa un hombre quien pregona:
“¡Cotorrita de la suerte!
Augura la vida o muerte.
¿Quiere su suerte probar?”
La obrerita se resiste
por la duda, temerosa,
y un papel de color rosa
la cotorra va a sacar.

Al leerlo su mirada se animaba
y temblando ante la dicha prometida
tan alegre leyó: Un novio, larga vida…
Y un sollozo en su garganta reprimió.
Desde entonces deslizáronse sus días
esperando al bien amado ansiosamente
y la tarde en que moría, tristemente,
preguntó a su mamita: ¿No llegó?

Geluksvoorspellende papagaai

Wat moet die kleine werkster ’s nachts hoesten!
Ze hoest en lijdt vanwege het wrede voorgevoel
van haar uitdovende leven, de kwelling
verlaat haar tedere hart nooit. De speelse, ondeugende kleine werkster, degene die haar blijdschap aan haar huisje gaf, die de lange uren van kwelling doorleeft omdat ze weet dat er voor haar aandoening geen redding is.

Een man komt voorbij die roept:
“Gelukspapegaai!
Voorspelt je leven of dood.
Wie beproeft zijn fortuin?”
De kleine werkster weigert
uit twijfel, bang,
en de papegaai kiest voor haar
een roze stukje papier.

Toen ze het las, klaarden haar ogen op
en trillend bij het beloofde geluk las ze blij:
“Een vriend, een bruidegom, een lang leven…”
En ze onderdrukte een snik in haar keel.
Vanaf dat moment gleden haar dagen voorbij
angstig wachtend op haar geliefde
en op de avond dat zij stervende was, verdrietig,
vroeg ze haar moeder: “Is hij nog niet gekomen?”

Toelichting op de vertaling
Het novio uit de tekst van de voorspelling betekent in het Spaans zowel (vaste) vriend als bruidegom. Voor de duidelijkheid heb ik dit woord beide vertalingen meegegeven.

Bronnen
https://tangowiki.org/wiki/Cotorrita_de_la_suerte
https://thesleepmeister.typepad.com/tango_decoder/2014/07/cotorrita-de-la-suerte-fortune-telling-parrot.html




Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *