Jouw leven en mijn leven kruisten elkaar, jij nam het pad dat nooit terugkeert.
Esquinas porteñas heet deze tangowals, in het Nederlands te vertalen als “Hoofdstedelijke hoekjes” of beter als “Hoekjes van Buenos Aires”, want porteño is het bijvoeglijke naamwoord afgeleid van puerto, “haven” dat naar de havenstad Buenos Aires verwijst. De tekst van deze wals schetst een zachtaardige, weemoedige herinnering aan een verloren gegane liefde. De herinneringen worden opgeroepen door de schilderachtige hoekjes van een wijk in Buenos Aires in een regenachtig, winterlijk seizoen. Ooit liep de dichter samen met zijn geliefde door deze straatjes, maar helaas is dat over: zij is vertrokken.
De muziek van de wals Esquinas porteñas werd gecomponeerd door Sebastián Piana (1903-1994). Tekstschrijver was Homero Manzi (1907-1951). Manzi’s eerste tango was “El ciego del violín”, uiteindelijk “Viejo ciego” geheten. Manzi was toen, in 1926, pas 19 jaar oud. De muziek was ook van de hand van Sebastián Piana. Na deze eerste kennismaking ontwikkelden Piana en Manzi een oeuvre dat de harten van de porteños en de partituren van orkesten en zangers zou veroveren. Ze vernieuwden de milonga met nummers als Milonga sentimental, Milonga del novecientos, Milonga triste, Juan Manuel, Milonga de los fortines, Pena mulata, Milonga de Puente Alsina, Carnavalera, Papá Baltasar, Betinotti. Daarnaast schreven ze de tangos El pescante, De barro, Su carta no llegó, Voz de tango, Dale…dale! en de walsen Paisaje, Serenata gaucha, Lluvia en deze Esquinas porteñas.
Manzi bezat het gevoelige, heldere palet om de adolescente landschappen te schilderen die voor altijd op zijn netvliezen gebrand stonden. De titel van Esquinas porteñas plaatst ons in de nederige buurten in het zuiden van Buenos Aires waar jongeren elkaar ontmoetten om te praten over de wedstrijd van zondag, het laatste nieuws, de ruzies in de buurt, de nieuwe buren, het meisje dat hen bezig hield. Dat gebeurde op de hoek van de buurt. Buurtromances werden met aandachtige ogen en oren gevolgd. Verhuizingen lieten een spoor van leegte achter. De hoek had ook de lokroep van het amoureuze rendez-vous, een glimp van de hemel in een zeepbel tegen de achtergrond van de gewoonten en gebruiken in dat nederige gebied vol kuilen in de weg en afbladderende muren. Manzi loopt mentaal door die straten, die hoek waar hij een voorbijgaande vriendin had die hem zoveel herinneringen naliet en roept haar op met de atmosfeer van die dagen. Op het kruispunt van zijn herinneringen komen de winterregens, de beschilderde muren, de schaduwen en vooral de onvergetelijke hoeken van Buenos Aires tot leven.
Homero leefde slechts vierenveertig jaar, maar dat was genoeg om ons een prachtig oeuvre na te laten. Niemand schilderde tangos zoals hij: Sur, Barrio de tango, Romance de barrio, Milonga de Puente Alsina. Manzi had geen behoefte aan fictieve kunstgrepen en portretteerde op realistische wijze en met diepgang intieme, emotionele banden. Vooral wanneer hij zijn jeugdromance herbeleeft en die hoek van de wijk Buenos Aires het symbool wordt van zijn tegenspoed. Haar geest zweeft over het landschap en die hoek.
Piana’s muziek gaf nog meer vitaliteit aan Esquinas porteñas, deze bescheiden wals die Ignacio Corsini in 1933 met groot succes in première bracht. Corsini zou die het jaar daarop opnemen, net als Mercedes Simone. Elf jaar later nam Ángel D’Agostino het nummer op met zijn orkest, op 22 mei 1942, met zanger Angel Vargas. Bron: https://tangosalbardo.blogspot.com/2021/11/esquinas-portenas.html
Esquinas porteñas
Esquina de barrio porteño
te pintan los muros la luna y el sol.
Te lloran las lluvias de invierno
en las acuarelas de mi evocación.
Treinta lunas conocen mi herida
y cien callecitas nos vieron pasar.
Se cruzaron tu vida y mi vida,
tomaste la senda que no vuelve más.
Calles, donde la vida mansa
perdió las esperanzas,
la pasión y la fe.
Calles, si sé que ya está muerta,
golpeando en cada puerta
por qué la buscaré.
Callecitas, sombreadas de poesía,
nos vieron ir un día
felices los dos.
Compañera del sol y las estrellas,
se fue la tarde aquella
camino de Dios.
Los vientos murmuran mi pena.
Las sombras me dicen que ya se marchó.
Y escrito en las noches serenas
encuentro su nombre como una obsesión.
Esquinita de barrio porteño,
con muros pintados de luna y de sol,
que al llorar con tus lluvias de invierno
manchás el paisaje de mi evocación.
Esquinas porteñas (Hoekjes van Buenos Aires)
Hoekje van een wijk in Buenos Aires,
je muren beschilderend door de maan en de zon.
In de aquarellen van mijn verbeelding
huilen de winterregens voor jou.
Dertig manen kennen mijn wond,
honderd straatjes zagen ons passeren.
Jouw leven en mijn leven kruisten elkaar,
jij nam het pad dat niet terugkeert.
Straten, waar het vriendelijke leven
hoop, passie
en geloof verloor.
Straten, waarom zal ik haar,
kloppend op elke deur, zoeken
als ik weet dat ze al dood is?
Straatjes overschaduwd met poëzie
zagen ons op een dag wandelen
gelukkig met zijn tweeën.
Metgezel van de zon en de sterren,
zij vertrok die middag
door de hand van God.
De wind ruist mijn verdriet.
De schaduwen vertellen me dat ze weg is.
En in de serene nachten geschreven
zoek ik obsessief haar naam.
Een klein hoekje in een wijk in Buenos Aires,
de muren beschilderd door de maan en de zon,
dat huilend met je winterregens, het landschap van mijn verbeelding bezoedelt.
Bronnen
https://poesiadegotan.com/2009/04/15/esquinas-portenas-1933/
https://tangodj.eu/en/music/en-esquinas-portenas_1942_angel-d-agostino_angel-vargas/
https://tangosalbardo.blogspot.com/2021/11/esquinas-portenas.html
