Rennend met de vlag en het bataljon aanmoedigend, bepleitte zij luidkeels de goede zaak. Door een wond verloor zij haar leven, maar de zaak was gered.
Dit lied is een milonga negra, een Afrikaanse versie van de milonga met veel trommels. De tekst gaat over een soort Argentijnse Jeanne d’Arc, Maria Pilar Moreno. Er is sprake van een veldslag, een fort wordt belegerd. De strijd is bijna verloren, maar dan is Maria Pilar Moreno daar. Met een hart vol vuur moedigt zij de troepen aan. De kansen keren, het is een dubbeltje op zijn kant, maar de aanvallers worden verslagen. Dubbel drama: Maria raakt gewond in de strijd en sterft.
De muziek van dit lied is geschreven door Edmundo Rivero, een Argentijns zanger die in de nadagen van de tango, in de jaren vijftig gezongen heeft bij het orkest van Anibal Troilo. In de jaren zestig en zeventig, de tango was toen helemaal uit, heeft hij veel folkloristische muziek opgenomen, waaronder dit zelfgeschreven nummer. De tekst van Ángel Gatti is geheel in de traditie van de milonga campera: korte, kernachtige zinnetjes. Het onderwerp, de heldenrol van de Creoolse Maria Pilar Moreno, lijkt gebaseerd te zijn op een historisch gegeven uit de Argentijnse (kolonisale) geschiedenis dat ik echter nergens heb kunnen terugvinden. De titel, Morena pilar, lijkt een parafrase te zijn van de naam van de hoofdpersoon/heldin van de tekst, Maria Pilar Morena. Maar letterlijk betekent het ook “Bruine pilaar”. Dat is een mooie verwijzing naar de heldenrol van deze Creoolse Maria: een steunpilaar in de verdediging van het fort.
Morena Pilar
Ya estaba el honor perdido
Y perdida la ocasión,
De arrojar al enemigo
Del fuerte del paredón.
Perdida estaba la causa
Y una mujer la salvó,
María Pilar Moreno,
Con fuego en el corazón…
María Pilar Moreno,
Con fuego en el corazón…
Corriendo con la bandera
Y animando al batallón,
Gritó vivando la causa,
Herida perdió la vida
Pero la causa salvó.
Herida perdió la vida
Pero la causa salvó.
Ya estaba entrada la noche
En el fuerte del ayer,
De la sombra entre la sombra
La más valiente mujer.
Adiós mi linda calandria
Criollita como el valor,
María Pilar Moreno
Con fuego en el corazón…
María Pilar Moreno
Con fuego en el corazón…
Morena Pilar
De eer was reeds verloren
en de kans gemist
om de vijand
van het muurfort te gooien.
De zaak was verloren
en één vrouw redde haar,
Maria Pilar Moreno,
met een hart vol vuur…
Maria Pilar Moreno,
met een hart vol vuur…
Rennend met de vlag
en het bataljon aanmoedigend,
bepleitte zij luidkeels de goede zaak.
Gewond verloor zij haar leven
maar de goede zaak was gered.
Gewond verloor zij haar leven
maar de goede zaak was gered.
Het was reeds laat op de avond
in het fort van het verleden,
tussen alle schaduwen
was zij de moedigste vrouw.
Vaarwel mijn mooie leeuwerik,
dappere Creoolse,
Maria Pilar Moreno,
met een hart vol vuur…
Maria Pilar Moreno,
met een hart vol vuur…
Bronnen
www.hermanotango.com.ar/Letras%20281007/MORENA%20PILAR%20mil%20negra.htm (dode link)
https://www.pagina12.com.ar/8158-el-cantor-imposible
