Net als de clown houd ik ook van de droevige lach, mijn ziel is verbrijzeld en ook ik wil vergeten.
Als je afgaat op de speelse, dynamische muziek van het orkest van Juan D’Arienzo is Ríe, payaso (“Lach, paljas”) een blije, optimistische tango. Maar zoals zo vaak in de tango is de tekst zelf mínder vrolijk. Het lied is gebaseerd op het personage Canio uit de Italiaanse opera “Pagliacci” (Clowns) uit 1892 van Ruggero Leoncavallo. Tijdens Pagliacci’s beroemdste aria “Vesti la giubba” (“Trek je kostuum aan”) ontdekt Canio de ontrouw van zijn vrouw, maar moet hij doorgaan met de voorbereiding op zijn optreden als de clown Pagliaccio omdat “de show door moet gaan”. Deze aria wordt beschouwd als een van de meest ontroerende in het operarepertoire van die tijd (zie bijvoorbeeld deze uitvoering van Placido Domingo). In de tekst van de tango spiegelt de tekstdichter zich aan de clown: uiterlijk wil hij feestvieren, maar van binnen leeft bij hem een somber verdriet (liefdesbedrog) dat pas in het laatste, niet altijd gezongen couplet geopenbaard wordt.
Ríe, payaso
El Payaso con sus muecas
y su risa exagerada,
nos invita, camaradas,
a gozar del carnaval;
no notáis en esa risa
una pena disfrazada,
que su cara almidonada,
nos oculta una verdad.
Ven Payaso, yo te invito,
compañero de tristezas,
ven y siéntate a mi mesa
si te quieres embriagar;
que si tu tienes tus penas
yo también tengo las mías
y el champagne hace olvidar.
Ríe, tu risa me contagia
con la divina magia
de tu gracia sin par.
Bebamos mucho, bebamos porque quiero,
con todo este dinero
hacer mi carnaval.
Lloras, Payaso buen amigo.
No llores que hay testigos
que ignoran tu pesar;
seca tu llanto y ríe con alborozo,
a ver, pronto, ¡che mozo,
sírvanos más champagne!
Yo, también, como el Payaso
de la triste carcajada,
tengo el alma destrozada
y también quiero olvidar;
embriagarme de placeres
en orgías desenfrenadas
con mujeres alquiladas
entre música y champagne.
Hace uno año, justamente,
era muy de madrugada,
regresaba a mi morada
con deseos de descansar;
al llegar vi luz prendida
en el cuarto de mi amada…
es mejor no recordar.
Ríe, payaso (Lach, paljas)
De clown met zijn grimas
en zijn overdreven lach,
nodigt ons uit, vrienden,
om te genieten van het carnaval;
merk je niet dat die lach
een verdriet is in vermomming,
dat zijn gebleekte gezicht,
voor ons een waarheid verbergt?
Kom paljas, metgezel van verdriet,
ik nodig je uit,
als je dronken wilt worden
kom dan hier aan tafel;
want als jij zorgen hebt,
ik heb de mijne
en de champagne doet vergeten.
Lach, je lach vervult me
met de hemelse betovering
van je ongeëvenaarde humor.
Laten we veel drinken, laten we drinken omdat ik, met al dit geld
mijn carnaval wil vieren.
Je huilt, mijn goede vriend clown.
Huil niet, want er zijn toeschouwers
die niet weten van je verdriet;
droog je tranen en lach van vreugde,
eens kijken, snel, jongen,
schenk ons meer champagne!
Net als de paljas houd ik ook
van de droevige lach,
mijn ziel is verbrijzeld
en ook ik wil vergeten;
dronken worden van genot
in wilde orgieën
met ingehuurde vrouwen
tussen muziek en champagne.
Precies een jaar geleden,
het was heel vroeg in de ochtend,
keerde ik terug naar huis
om uit te rusten;
toen ik aankwam zag ik licht branden
in de kamer van mijn geliefde…
het is beter dit te vergeten.
Bronnen
https://www.todotango.com/musica/tema/2158/Rie-payaso/
