Als ik degene kon vergeten die mijn hart ooit vernietigde en van je kon houden, dan zou ik je hoop omarmen om te huilen om je liefde.
Dramatisch lied, deze tango getiteld Uno. Afgaande op de romantische melodie zou een niet-Spaans sprekende persoon kunnen denken dat die “Uno” over een bijzonder iemand gaat, een geliefde of beminde persoon. Maar de “Uno” uit de titel betekent in deze context “men” en slaat op de eerste persoon enkelvoud, op de tekstdichter zelf. “Vol hoop zoekt men het pad dat dromen de verlangens beloven“, zo luidt de eerste regel. Die “men”, dat is dus de dichter zelf. Het eerste couplet meldt dat onze hoofdpersoon bedrogen is door het leven, door de liefde: zijn hart is koud en leeg. In het tweede couplet blijkt er een nieuwe liefde in het spel te zijn, maar die komt jammerlijk te laat: de hoofdpersooon is geestelijk al gestorven. Het derde en laatste couplet beschrijft het gezamenlijke verdriet, dat deze nieuwe liefde ten dode is opgeschreven.
De geschiedenis van deze tango “Uno” wordt verhaald op internetradio Tukma, in een uitzending van Matiás Ángeles (zie de link hieronder). Het verhaal is bijna te lang om weer te geven, maar in het kort komt het erop neer dat in 1940 de 21-jarige pianist Mariano Mores deze compositie voorlegde aan de beroemde tekstdichter Enrique Santos Discepolo. Discepolo liet de muziek drie jaar liggen, totdat hij, heel onverwacht, de tekst van “Si tuviera el corazón” voorlegde aan de componist. Mores dacht dat de tekst veel te lang was voor een tango, maar Fransisco Canaro overtuigde Mores ervan dat dit nummer hitpotentie had. Het nummer werd inderdaad snel een succes en werd door het enthousiaste publiek “Uno” gedoopt. Vier jaar later, in 1947 ging Discepolo op radio Belgrano in op de achtergronden van dit lied. In een van zijn radiouitzendingen uit de serie “Como nacieron mis canciones” legde Discepolo uit dat hij in 1943 in een diepe existentiële crisis verkeerde, een midlife-crisis die ging over ouder worden. Tien dagen duurde die crisis, tien dagen waarop Discepolo zich helemaal van de wereld afsloot en waarin de tekst van de tango “Uno” geconcipiëerd werd. Bron: https://www.youtube.com/watch?v=fIovo7ZJDzk
De tango “Uno” werd na publicatie snel een hit. De eerste die het in 1943 opnam was Tania, de geliefde van Enrique Santos Discepolo. Daarna volgden, ook in 1943, opnamen van Libertad Lamarque, van Francisco Canaro met Carlos Roldán, van Anibal Troilo met Alberto Marino en van Juan D’Arienzo met Hector Mauré. Later werd het opgenomen door onder andere Julio Sosa (1957) en Roberto Goyeneche (1968). Maar daar bleef het niet bij, ook internationaal werd het nummer een hit: “Uno” werd uitgevoerd door wereldsterren als Placido Domingo (1981) en Julio Iglesias (1992). Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Uno_(Enrique_Santos_Disc%C3%A9polo_and_Mariano_Mores_song)
Uno
Uno busca lleno de esperanzas
el camino que los sueños
prometieron a sus ansias…
Sabe que la lucha es cruel y es mucha,
pero lucha y se desangra
por la fe que lo empecina…
Uno va arrastrándose entre espinas
y en su afán de dar su amor,
sufre y se destroza hasta entender:
que uno se ha quedao sin corazón…
Precio de castigo que uno entrega
por un beso que no llega
o un amor que lo engañó…
¡Vacío ya de amar y de llorar
tanta traición!
Si yo tuviera el corazón…
(¡El corazón que di!…)
Si yo pudiera como ayer
querer sin presentir…
Es posible que a tus ojos
que me gritan tu cariño
los cerrara con mis besos…
Sin pensar que eran como esos
otros ojos, los perversos,
los que hundieron mi vivir.
Si yo tuviera el corazón…
(¡El mismo que perdí!…)
Si olvidara a la que ayer
lo destrozó y pudiera amarte…
me abrazaría a tu ilusión
para llorar tu amor…
Pero, Dios, te trajo a mi destino
sin pensar que ya es muy tarde
y no sabré cómo quererte…
Déjame que llore como aquel
que sufre en vida la tortura
de llorar su propia muerte…
Pura como sos, habrías salvado
mi esperanza con tu amor…
Uno está tan solo en su dolor…
Uno está tan ciego en su penar…
Pero un frío cruel que es peor que el odio
—punto muerto de las almas—
tumba horrenda de mi amor,
¡maldijo para siempre y me robó…
toda ilusión!…
Uno (Men)
Vol hoop zoekt men
het pad dat dromen
de verlangens beloven…
Men weet dat de strijd wreed is en strijd is er veel, maar men vecht en bloedt tot de dood
voor het hinderende geloof…
Men kruipt tussen de doornen
en in zijn gretigheid om liefde te geven,
lijdt men en wordt men verscheurd totdat men begrijpt dat men zonder hart is achtergebleven…
Dat is de prijs van de straf die men inlevert
voor een kus die niet kwam
of een liefde die bedroog…
Totaal leeg van liefhebben en huilen,
zoveel verraad!
Als ik het hart had…
(het hart dat ik gaf!…)
Als ik kon zoals eermaals,
lief te hebben zonder voorgevoel…
Is het mogelijk dat ik jouw ogen
die mij jouw genegenheid toeschreeuwen,
zou kunnen sluiten met mijn kussen…
Zonder te denken dat ze waren zoals die
andere ogen, de perverse
die mijn leven deden afglijden.
Als ik het hart had…
(hetzelfde dat ik verloor!…)
Als ik degene kon vergeten die mijn hart ooit vernietigde en van je kon houden…
dan zou ik je hoop omarmen
om te huilen om je liefde…
Maar, God, je werd naar mijn lot geleid
zonder te bedenken dat het al te laat is
en ik zou niet weten hoe je te beminnen…
Laat me huilen als degene
die in het leven de marteling ondergaat
van het rouwen om zijn eigen dood…
Puur als je bent, zou je met je liefde
mijn hoop kunnen redden…
Men is zo eenzaam in de pijn…
Men is zo blind in het verdriet…
Maar een wrede kou die erger is dan haat
—impasse van de ziel—
vreselijk graf van mijn liefde,
vervloekte mij voor eeuwig en beroofde mij…
van alle hoop!…
Bronnen
http://tangodc.com/lyrics/2021/11/17/uno
https://poesiadegotan.com/2015/01/27/uno-1943/
https://es.wikipedia.org/wiki/Uno_(tango)
Leuk dat de zangeres Ana Josefina het tangolied Uno in een rode jurk zingt! Vandaag, 29 september 2024, op Red Dress Day! Nederland kleurt rood om aandacht te vragen voor de hartgezondheid van vrouwen!