Carillón de la Merced

Pelgrimswonder gedrenkt in tranen. Jouw zang is, net als ik, moe van het leven.

De tekst van het lied is enigzins mysterieus. De tekstdichter is een melancholisch man. In de hoofdstad Santiago de Chili komt hij bij toeval het carillon van de Merced-basiliek tegen en wordt geraakt door haar klanken, die iets romantisch suggeren, misschien wel een huwelijk. Bij hem ontlokken die klanken de ontboezeming dat hij op zoek is naar een geliefde die er ooit was, die vertrokken is en die hij nooit terug zal kunnen vinden. Zijn queeste naar deze vrouw is een geheim dat rondtolt in zijn hoofd, net zoals de klokken in het carillon. Aan het eind van het lied hoopt hij zijn geheim bij de kerkklokken achter te laten.

Dit lied is gebaseerd op een bestaand klokkenspel van Chileense origine. In 1928 was Enrique Santos Discépolo in gezelschap van Alfredo Le Pera met de theatergroep “la Compañía Faustino Sarmiento” in Santiago de Chili. Ze verbleven in een hotel tegenover de Basiliek van de Merced op de hoek van de straten Enrique Mac lver en Merced. Op een ochtend werden ze gegrepen door de klanken van het carillon. Ze vonden de melodie zo mooi dat ze besloten op basis daarvan een tango te maken. Discépolo schreef de muziek en samen met Alfredo Le Pera de tekst (vanaf 1932 zou Le Pera met Carlos Gardel samenwerken en kwam in 1935 met hem om bij het vliegtuigongeluk in Mendellín). Tania, de vrouw van Discépolo, had veel succes met de premiere van het lied in het Victoria Theater van Santiago. Dat was op 23 januari 1931. In juni van hetzelfde jaar nam Orquesta Típica Victor deze tango op met zang van Ernesto Famá. Bron: https://www.tangoargentinoclub.nl/tcw/archives/73.

Volledige vertaling

Fernanda and Santiago, Valentango 2016

Het is februari 2016 en we zijn in de Grand Ballroom van het Double Tree hotel in Portland Oregon. Ter gelegenheid van het ValenTango-festival verzorgen Santiago Castro en Fernanda Valdovinos een prachtige uitvoering van Discépolo’s Carillón de la Merced. Prachtig gedanst, met veel rust en veel vertikale dynamiek, helemaal in de muziek. Mooooi! Als je wil, kun je deze uitvoering nogmaals bekijken, gefilmd van de andere kant. De muziek die speelt is van het Orquesta Típica Victor, de zanger is Ernesto Famá.

3 x Soy un arlequín

Dit nummer wordt hieronder vertoond in achtereenvolgens muziek, tekst en dans.

MuziekEnrique Santos Discépolo
TekstEnrique Santos Discépolo
Jaar1928/29
Tango.infohttps://tango.info/T0370027534
El Recodohttps://www.el-recodo.com/music?lang=nl&S=Soy+un+arlequ%C3%ADn
Todotangohttps://www.todotango.com/musica/tema/348/Soy-un-arlequin/
N.B. Tango.info geeft 1928 als het geboortejaar van deze tango, de website van Todotango zegt 1929.

Permitame Discepolin – Soy un arlequín

Juli 2011. We zijn in Dominga Pub in het stadje Azul, zo’n 300 kilometer zuidwestelijk van Buenos Aires. Daar organiseerden een aantal mensen een evenement genaamd “Permítame Discepolín” (“Sta mij toe, Discepolín” of beter: “Aangenaam, Discepolín”). Een evenement gewijd dus aan de beroemde dichter, acteur en tekstschrijver Enrique Santos Discépolo, koosnaam Discepolín. Deze uitvoering van Soy un arlequín klinkt niet geheel optimaal, maar is, tragikomisch, toch helemaal in de geest van de dichter. Merk op dat in de linkerbovenhoek van het beeld een film vertoond wordt. Dat móet wel een film van of met Discépolo zijn. Of beide.

Soy un arlequín

Ik ben een harlekijn die zingt en danst om te verbergen dat zijn hart vol van verdriet is.

Schrijver en componist van dit lied is de befaamde Enrique Santos Discépolo (1901-1951): componist, muzikant, dramaturg en filmregisseur. Zijn bijnaam was Discepolín. Discépolo is bekend vanwege zijn scherpe, sociaal-kritische tango’s zoals bijvoorbeeld Yira, yira (1929) en Cambalache (1934). Daarnaast schreef hij ook sentimentelere liederen zoals Uno (1943), Cafetín de Buenos Aires (1948) en deze Soy un arlequín uit 1929. De kracht van zijn teksten is dat hij zijn teksten een universele lading weet te geven, dat hij altijd het particuliere weet te ontstijgen. Dit lied is de klacht van de harlekijn, de clown die niet zómaar lacht, maar die achter zijn lach huilt om zijn liefdesverdriet. Prachtig beeld. Ook de muziek is van Discépolo en verbeeldt zowel in ritme als in melodie het lachen én het leed.

Volledige vertaling

Carlitos Espinoza y Noelia Hurtado – Soy un Arlequin

Wauw! Wonderschoon zoals Soy un arlequín hier vertolkt wordt door Carlitos Espinoza en Noelia Hurtado. Meestal levert dit koppel één en al vuurwerk op de dansvloer, maar hier dansen ze rustig en beheerst, op hun gemakkie. Weergaloos mooi hoe hun passen in de muziek vallen, in de droge beat van de klacht van de clown. Alle expressie van deze interpretatie zit in de passen en niet in ingewikkelde tangofiguren. Magistraal. Volgens mij ervaren Carlitos en Noelia dat zelf ook: in hun afscheidsdans op het Mediterrenean Summer Tango Festival van 2019 dansen ze niet voor niets ook deze Soy un arlequín. Het orkest dat speelt is van Francisco Lomuto, zanger is Charlo.

Caserón de Tejas – Inés Cuello & Pablo Estigarribia

Het is 30 april 2020. Bijna overal in de wereld heerst het coronavirus, ook in Buenos Aires. Van de nood een deugd makend, treden hier Inés Cuello en Pablo Estigarribia gezamenlijk/gescheiden op met een mooie uitvoering van Caserón de tejas. Hoe ze dat doen weet ik niet, maar ik heb al meer van zulke filmpjes voorbij zien komen, van muzikanten die ruimtelijk van elkaar gescheiden toch samen muziek maken. Inés Cuello is een Argentijns tango- en folklorezangeres met een indrukwekkend cv op Todotango.com, Pablo Estigarribia is pianovirtuoos met een eigen website en meer dan acht platen. Voor zover ik kan zien, hebben ze niet eerder samengewerkt, althans niet op Youtube.

Caserón de tejas

Alles was zo simpel: als een heldere hemel. Alles was goed, als in het verhaal dat grootvader ons tijdens de heerlijke siëstas vertelde.

Een verhaal van onschuld en verlangen, dat is dit lied. Het onderwerp is een huis in Belgrano, een van de oudste en sjiekste wijken van Buenos Aires. Het huis heeft een pannendak, een binnenplaats en een hek. In de tekst wordt teruggegaan naar de kindertijd: buiten spelen op een warm troittoir, opa die verhalen vertelt en op de piano een wals speelt. Door deze wals nogmaals te spelen komt alles terug: het huis, opa in zijn pak, de moeder die de kinderen roept…

Volledige vertaling

Maja Petrovic and Marko Miljevic – Caserón de tejas

Maja Petrovic en Marko Miljevic dansen het nostalgische Caserón de tejas. Hoe nostagisch ook, de muziek van het orkest van Pedro Láurenz is opzwepend en zo dansen Maja en Marko ook: met veel energie en dynamiek. Vooral de volle overgave van Maja is mooi om te zien. Het filmpje is uit juni 2018, opgenomen tijdens de Tango Tage Halle 2015 in Duitsland. De zang is trouwens van Alberto del Campo.

3 x Esta noche de luna

Dit nummer wordt hieronder vertoond in achtereenvolgens muziek, tekst en dans.

MuziekGraciano Gómez, José García
TekstHéctor Marcó
Jaar1943
Tango.infohttps://tango.info/T0370207865
El Recodohttps://www.el-recodo.com/music?S=esta+noche+de+luna
Todotangohttps://www.todotango.com/musica/tema/822/Esta-noche-de-luna/

Las Bordonas interpretan Esta noche de luna

Oktober 2017. We zijn in de radiostudio van omroep La 2×4, bij het ochtendprogramma El Arranque (“De start”) van presentator Luis Tarantino. Het trio Las Bordonas speelt het romantische Esta noche de luna. Mooi gespeeld en vooral legato gezongen. Knap. Het gitaartrio bestaat uit Nacho Cedrún (stem en gitaar), Javier Amoretti (met pet, gitaar en muzikale leiding) , Martín Creixell (gitaar en guitarrón) en Chars Torrado (percussie). El Arranque is elke maandag tot en met vrijdag te beluisteren van 13 tot 16 uur Nederlandse tijd (het tijdsverschil met Buenos Aires is vier uur). Webstream: https://www.buenosaires.gob.ar/la2x4.

Esta noche de luna

Ik ben een ster over de zee die zijn baan vertraagt om in je ogen te verdrinken.

Esta noche de luna (“Een maanverlichte nacht”) is een tango die op een poetische manier het kwetsbare, maar intense verlangen naar een geliefde schildert. Het lied gebruikt diverse beelden uit de natuur: de hemel om uit te drukken hoe miniscuul de dichter zich voelt ten opzichte van de wereld, de zee om het gevoel weer te geven omver geblazen te worden, geen controle meer te hebben. Deze universele beelden geven uitdrukking aan de door de liefde veroorzaakte wanhoop. Beheksing en magie drukken uit dat de liefde niet van deze wereld is, dat het betoverend kan zijn wanneer het goed gaat, en dat het wel behekst kan lijken wanneer dat niet zo is… Bron: Tanguito Tango Academy, London

Volledige vertaling

Erna y Santiago Giachello – Esta Noche De Luna

We zijn in Frankrijk, in Nantes, in de salon van Les allumés de tango voor een optreden van Erna en Santiago Giachello. Ze dansen Esta noche de luna, een tango. De muziek is van het orkest van Osvaldo Pugliese, de zang van Jorge Maciel. Mooi, intens gedanst door een danspaar dat ik van dichtbij ken. Dit filmpje is van maart 2015. In de zomer van datzelfde jaar heb ik een week van hen lesgehad in Platja d’Aro. Dat was mijn tweede tangoweek en ze hebben toen op mij een verpletterende indruk gemaakt. Met dank aan DJ Mariposita voor het tippen van dit filmpje.

3 x Junto a tu corazón

Dit nummer wordt hieronder vertoond in achtereenvolgens muziek, tekst en dans.

MuziekEnrique Francini, Héctor Stamponi
TekstJosé María Contursi
Jaar1942
Tango.infohttps://tango.info/T0370179580
El Recodohttps://www.el-recodo.com/music?S=Junto+a+tu+coraz%C3%B3n
Todotangohttps://www.todotango.com/musica/tema/316/Junto-a-tu-corazon/

Junto a tu corazón por Los Castiellos

Prettig onversterkt optreden van vader Hernán en zoon Mateo Castiello. Hernán heeft als bijnaam “Cucuza“, dat is Lunfardo voor schedel, dus “Kale”. Uitgevoerd wordt het nummer “Junto a tu corazón“. Gewoonlijk treedt Hernán “Cucuza” Castiello op met microfoon en versterkers. Dan vind ik zijn stem blikkerig klinken, metalig. Hier treedt hij onversterkt op en vind ik zijn stem veel mooier klinken: zuiverder en waarachtiger. De sfeer van het filmpje draagt daar ook aan bij: het contact met het publiek is superdirect en de belichting zorgt voor een mooie samenzweerderige sfeer. Plaats en tijd: Zona Tango, 6 februari 2016, Buenos Aires, Argentinië.