Tangowille

Het tangolied in muziek, tekst en dans

Malena

Jouw zang heeft de kilte van de laatste ontmoeting, jouw zang is bitter van het zilt van de herinnering.

De Malena in dit nummer is legendarisch. Tekstschrijver Homero Manzi schijnt in São Paulo, Brazilië een bijzondere zangeres te hebben zien optreden en was zwaar onder de indruk van haar doorleefde stem. Naar aanleiding daarvan schreef hij dit nummer. Wie de zangeres in kwestie is, is nooit duidelijk geworden. Meer dan één Argentijnse zangeres heeft geclaimd dat de tekst over háár ging, waaronder Nelly Omar, die een romantische affaire had met Homero Manzi. Zie ook deze link. In de tekst is Malena een zangeres die in elke regel haar hart uitstort (y en cada verso pone su corazon). Via haar stem lijken we iets van haar te weten te komen. De tekst is diep-melancholisch: een laatste ontmoeting, een zilte herinnering, een trieste stem tegen een achtergrond van achterbuurten en alcohol. Laatste regel: Malena tiene pena de bandoneon (Malena’s stem heeft het verdriet van de bandoneon).

Volledige vertaling
Nummer 

Veronica y Benjamin bailan ‘Malena’

Malena wordt gedanst door Veronica Toumanova en Benjamin Solana. Of dit de mooiste uitvoering is weet ik niet, maar de setting is wel heel tango: de eenvoudige zaal, het publiek, de man die binnenkomt. Vast na een workshop voorafgaand aan een salon? Desalniettemin vind ik dit supermooi gedanst: zeer muzikaal, prachtige frasering. De muziek is van het orkest van Anibal Troilo, de stem van Francisco Fiorentino. Plaats en tijd: Bridport Tango Festival (Dorset, UK), april 2016.

Nummer 

Naranjo en Flor – Virgilio & Homero Expósito

Fijngevoelige uitvoering van Naranjo en flor door het Mendoza Tango Quartet, een fris tango-orkestje uit Australië. (Gast)zangeres is Solange Lipcin. Volgens hun Facebook-pagina geven ze regelmatig optredens, maar daarvoor moet je dus wel naar Brisbane, Melbourne of Wodanga (waar ligt dat?). En waar is dat mooie filmpje opgenomen? In Buenos Aires lijkt het wel, maar het is natuurlijk in Australië: in Woolloongabba, Brisbane om precies te zijn (Google op “Moreton Rubber Works“).

Nummer 

Naranjo en flor

Zij was zachter dan water, dan het zachtste water.

Liefdesverdriet is een veelvoorkomend thema in de tango, zo ook in dit prachtige lied van de gebroeders Homero en Virgilio Expósito. De oranjebloesem uit de titel slaat op een vrouw, op haar schoonheid, op de liefde, op de jeugd. De liefde is alleen gevlogen, de tekstzanger blijft gebroken achter. Hij ademt nog wel, maar leeft niet meer. Het verleden houdt hem gevangen, de teleurstelling van het liefde heeft hem verschrikt achtergelaten, als een bang vogeltje in een donkere kooi: como un pajaro sin luz.

Volledige vertaling
Nummer 

Maja Petrovic & Marko Miljevic: Naranjo en flor

Studio Tango Montréal, donderdag 14 mei 2015. Maja & Marko vertolken het lied Naranjo en flor: een prachtige interpretatie geheel in de sfeer van dit melancholische liefdeslied. Maja Petrovic en Marko Miljevic vormen een geweldig koppel: hij cool met baard en hipsterknotje (hij werkte hiervoor als biotechnoloog), zij supervrouwelijk, temperamentvol bewegend met prachtige versieringen: een genot om naar dit koppel te kijken. De muziek is van het orkest van Anibal Troilo, de zanger is Floreal Ruiz.

Nummer 

El vals soñador – Orquesta Típica Sans Souci

Ongeloooooooflijk, schrijft een commentaar op Youtube, ze klinken net als het origineel van Caló. En zo is het. Dat is niet toevallig, want het Orquesta Típica Sans Souci probeert precies dat: te klinken als de orkesten van Miguel Caló en Osmar Maderna (bron: Todotango). De zang hier is van Javier ‘Cardenal’ Domínguez. Plaats en tijd zijn niet makkelijk te achterhalen. Het filmpje is in ieder geval uit 2011. De locatie ziet eruit als een smalle pijpela. Een huiskamer? Alleen wat doet die fotograaf daar steeds in beeld? Kan die niet ophoepelen?

Nummer 

El vals soñador

Hoe anders is alles als je je overgeeft aan het ritme van de wals.

Droomwals, zo heet dit lied dat handelt over de betoverende kracht van de wals. Vergeleken met de gemiddelde tangotekst is dit een vrij onschuldig liedje. De teneur: de wals betovert, de wals sleept je mee, de wals nodigt uit tot liefde. Laatste regel: “Alles is anders als je je ziel overgeeft aan het ritme van de wals” (todo es distinto si entrega su alma al ritmo del vals).

Volledige vertaling
Nummer 

Sebastián Achaval y Roxana Suarez – tango vals

Dit filmpje is een klasse-demo: op de muziek van El vals soñador (een wals) wordt de leerlingen getoond wat ze zojuist geleerd hebben. Prachtig gedanst door Sebastián Achaval en Roxana Suarez. Normaal kan ik Sebastián Achaval niet zo goed velen omdat hij te mooi danst, te ballroom, te showy. Deze demonstratie is functioneel en het resultaat is een mooi walsje. Met danspassen om van te leren. De muziek is van het orkest van Miguel Caló, de zang is van Raúl Berón.

Nummer 

Abel Noya – Che Papusa Tango

Abel Noya is een beginnende tangozanger uit Córdoba, een stad zo’n 700 km ten noordoosten van Buenos Aires. Het filmpje is uit 2013. Voor zover ik kan zien, is dit zijn eerste en enigste professionele videoclip. Misschien niet genoeg emplooi voor tangozangers in een stad als Córdoba? Met 1,3 miljoen inwoners is dat toch de tweede stad van Argentinië. Mooie, donkere stem heeft die Noya. Het nummer dat hij hier uitvoert, Che papusa oí, gaat over een knappe jongedame die de harten van alle jongemannen op hol brengt. Ook hier dus. Alleen de muziek kan ik niet thuisbrengen, het orkest mist. Is dit soms ingezongen op bestaande muziek?

Nummer 

Che papusa oí

Nu word je meegesleept in de maalstroom van je luxe omgeving,
maar ik ben benieuwd hoe het je morgen vergaat.

Hé schoonheid, luister, zo luidt de titel van deze tango uit 1928. De tekst gaat over de vergankelijkheid van de schoonheid. Het onderwerp van deze tango is een danseresje afkomstig uit de onderklasse die zich omhoog probeert te werken met dure kleertjes, glitterende juwelen en met sjieke auto’s. Met een duur accent, met haar schoonheid en haar jeugd, en die op de dansvloer daarmee alle mannen betovert. Ze wordt toegesproken door de tekstzanger, die achter het goud en de glitter haar bange hartje voelt kloppen en die haar waarschuwt voor de dag van morgen. De tekst loopt over van lunfardo, het Argentijnse slang van de achterbuurten. Bij het vertalen maak ik dankbaar gebruik van het Dictionario Lunfardo van de onvolprezen website Todotango.com.

Volledige vertaling
Nummer 

Yuyú Herrera y Soledad Nani – Che Papusa Oi

Espacio Cultural de las Madres de Plaza de Mayo, Buenos Aires 2014: Yuyú Herrera en Soledad Nani interpreteren Che papusa oí. Mooi gedanst, beetje in canyengue-stijl, de stijl uit de jaren twintig van de vorige eeuw. Soledad Nani is een dame die veel optreedt als leider. Vrouwen dansen anders dan mannen, zachter. Maar los daarvan ben ik aIs leider behoorlijk jaloers op haar leiderschapschapskwaliteiten: haar variatie, haar dynamiek, maar vooral haar souplesse. De instrumentale muziek uit 1927 (!) is van Orquesta Típica Victor.

Nummer 

La Keila – Alma en pena

Keila Tonello, “La Keila”, is Argentijnse. Als actrice, docent en zangeres opereert ze vanuit San Fernando, een voorstad van Buenos Aires. Met haar programma “Tango y camino” maakt ze een tournee door onder andere Paraguay, Brazilië, Uruguay, Colombia, Mexico en Japan. In 2019 won ze bij het XIII Internationale Tangofestival van Medellín een eerste prijs. In deze video zingt ze de tango Alma en pena. Mooie dictie, mooi gezongen, mooie expressie. Plaats en tijd: juni 2018, Teatro Martinelli, San Fernando.

Nummer