Roberto Goyeneche – La ultima curda

De legendarische tangozanger Roberto Goyeneche zingt La ultima curda, zijn vaste begeleider Néstor Marconi bespeelt de bandoneon. In één woord: prachtig; muziek en drama inéén. De scene komt uit “Sur”, een film uit 1988 van Fernando Solanos. In de muziek praat de zanger tegen de bandoneon die voor (de klaagzang van) het leven staat. De bozige dames die in de filmscène figureren komen in het lied niet voor. Roberto Goyeneche (1926-1994) was een levende legende in de Argentijnse muziekwereld van de jaren vijftig. Zijn bijnaam was El Polaco (’de Pool’), vanwege zijn blonde haar en zijn magere postuur – net zoals de Poolse emigranten uit zijn tijd. Hij was evenwel van Baskische afkomst.

De film “Sur” (Zuid) is geen tangofilm, maar een film over de gevolgen van de civiel-militaire dictatuur 1976-1983. Deze dictatuur eindigde eindigde met het verlies van de Falkland-oorlog, die door de generaals begonnen was om de aandacht af te leiden van de interne economische problemen en de mensenrechtenschendingen. De film speelt in 1983. De hoofdpersoon wordt na de val van de dictatuur vrijgelaten, maar hij weet niet goed hoe hij zich moet verhouden tot datgene wat buiten de gevangenismuren gebeurd is. De filmmuziek werd gecomponeerd door Astor Piazzolla en Fito Páez. De soundtrack bevat tango’s van Aníbal Troilo, Mariano Mores en Homero Expósito die worden uitgevoerd door Roberto Goyeneche begeleid door Nestor Marconi op bandoneon, Raul Luzzi op gitaar, Carlos Gaivironsky op viool en Humberto Ridolfi op contrabas. Bron: https://es.wikipedia.org/wiki/Sur_(pel%C3%ADcula)

La última curda

De wereld is een absurde wond, alles is zo vergeefs, het is één bezopen bende, niets meer.

La ultima curda, dat is de laatste roes, de finale dronkenschap. Dit lied is de klaagzang van een man die gewond is door het leven. De tekstzanger gaat met de bandoneon in gesprek over de door hem gezochte bedwelming van de alcohol: “het trage gekreun van de bandeon druppelt tranen van herinnering en bitterheid” en op zijn beurt “pijnigt de zanger de bandoneon met zijn in wijn gedenkte klaagzang”. De oorzaak van dit alles is, uiteraard, de liefde: “een oude liefde die siddert”. Maar wat een taal, wat een woorden. Alleen al in het eerste couplet komen voor: een kwaadaardige vloek, een gewond hart, een tranenvloed van rum, een onderwereld met een bodem van opstandige modder. Een diepmenselijke tekst om van te smullen.

In 1956, op een hete nacht, slechts gekoeld door het ijs van de whisky, bevonden orkestleider Anibal Troilo en zanger Edmundo Rivero zich in Troilo’s appartement op de tweede verdieping van Calle Paraná tegenover het Chantecler-cabaret. Daar begonnen ze met het instuderen van Troilo’s compositie La última curda, repeterend en aanpassend, eerst neuriënd en daarna met de bandoneon. Ze werkten enige uren geconcentreerd aan het nummer, zich niet bewust van de wereld om hen heen. Tegen het ochtendgloren, toen het publiek het Chantecler verliet, was de tango klaar en begaven Troilo en Rivero zich naar het balkon waarvan het raam openstond en zagen ze dat een belangstellende menigte zich op het trottoir onder hen had verzameld en het verkeer onderbrak. Toen voerden Troilo en Rivero deze tango voor het eerst in het openbaar uit, op het balkon, enkel met stem en bandoneon. Bron: https://es.wikipedia.org/wiki/La_%C3%BAltima_curda

Volledige vertaling

Maria Ines Bogado and Sebastian Jimenez – La última curda

Het nummer La ultima curda is uit 1956, dus van ná de hoogtijdagen van de tango. Perón was in 1955 afgezet door het leger. Waarschijnlijk is het daardoor niet erg dansbaar: veel drama en geen doorgaande beat (er werd in die tijd niet veel meer gedanst).  Ook het thema van het lied, het ontvluchten van het levensleed in alcoholische lethargie nodigt niet erg tot dansen uit. Toch toont dit Youtube-filmpje een knap gedanste uitvoering van Sebastián Jimenez en María Inés Bogado, een prachtig danspaar. Plaats en tijd: Lodz, Polen, 2015. Het orkest dat speelt is van Anibal Troilo, de stem is van Roberto Goyeneche (“El Polaco”).