Het tangolied in muziek, tekst en dans
Dit nummer wordt hieronder vertoond in achtereenvolgens muziek, tekst en dans.
| Muziek | Juan Carlos Cáceres |
| Tekst | Juan Carlos Cáceres |
| Jaar | 1998 |
| Tango.info | https://tango.info/T0041924564 |
| Todotango | https://www.todotango.com/musica/tema/3704/Tango-negro-[c]/ |
In dit filmpje speelt Juan Carlos Cásares, bijgestaan door twee percussionisten, zijn eigen compositie Tango negro. Het nummer is een candombe, een trommelend broertje van de milonga. Juan Carlos Cáceres (1936-2015) werd in Buenos Aires geboren en raakte in zijn jeugdjaren nauw betrokken bij de existentialistische beweging. Op zijn 25e was Cáceres een volleerd jazztrombonist. Hoewel hij aan de universiteit eerder beeldende kunst studeerde dan muziek, werd hij een vaste waarde in de jazzgemeenschap van Buenos Aires. In de late jaren ’60 verhuisde Cáceres naar Parijs, waar hij zich bezighield met schilderen, produceren, lesgeven en bovenal muziek maken. In deze periode werd hij een expert in de muziek rond de Rio de la Plata – stijlen als tango, milonga, murga, en candombe. Zijn muzikantschap bloeide op. Hij kreeg niet alleen een reputatie als een bekwaam trombonist, maar ook als pianist, zanger en liedjesschrijver. Zijn debuutplaat, getiteld Sudacas, werd uitgebracht op het Frans/Amerikaanse label Celluloid Records. Zijn tweede release, Tocá Tangó, was beïnvloed door zijn studie naar de Afrikaanse oorsprong van de tango en de relatie met murga en candombe. Daarop speelde een niet-traditioneel, fusion-georiënteerd ensemble de vernieuwende candombe-composities “Tango Negro” en “Tocá Tangó”. Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Juan_Carlos_C%C3%A1ceres
De “gringos” hebben je manier van dansen veranderd.
Raadselachtige tekst, deze Tango negro. Het lied is een moderne, hedendaagse candombe, maar de tekst klinkt alsof die een eeuw eerder geschreven had kunnen worden. Het onderwerp is de zwarte tango, de tango van de donkere medemens in Argentinië. Die tango, de zwarte tango is verdwenen, alleen nog maar zichtbaar in de optochten van het carnaval, aldus de tekst. Daarin figureert de politieke wordingsgeschiedenis van Argentinië: de bendeleden van dictator Juan Manuel de Rosas (1793-1877) en zijn dochter Manuelita. In die tijd waren er in Argentinië meer donkere mensen dan nu en onder de toenmalige dictatuur floreerde de donkere bevolking blijkbaar (al snap ik niet goed hoe).
De tekst van deze candombe gaat over de raadselachtige verdwijning van de zwarte bevolkingsgroep in Argentinië. Daaraan zijn heel wat studies gewijd, waaronder de documentaire Tango negro van Dom Pedro, zie hier, hier en hier. Volgens Wikipedia was in de 18e en 19e eeuw de helft van de Argentijnse bevolking donker. Door actieve, mede door de overheid gestimuleerde vermenging met de blanke bevolking is hun aandeel sterk afgenomen. Ook de massa-immigratie uit Europa van eind 19e, begin 20e eeuw heeft daaraan bijgedragen. Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Afro-Argentines
De candombe is een swingende muzieksoort met Afrikaanse roots, te herkennen aan de trommels. Het ritme lijkt op dat van de milonga, maar is nét iets anders. Oorspronkelijk komt de candombe uit het huidige Afrikaanse Angola, van waaruit het in de 17e en 18e eeuw is meegebracht door tot slaaf gemaakte Afrikanen. De candombe kreeg haar huidige karakter en vorm in de zwarte wijken van Buenos Aires en Montevideo. Aan het einde van de 18e eeuw was in Buenos Aires het aantal Afrikanen opgelopen tot 20.000, met daarentegen slechts 10.000 Spanjaarden, halfbloeden en Guarani. Het geluid van de tambores was permanent te horen en volgens jezuïtische kronieken zo sterk, dat de toenmalige onderkoning het gebruik van de tambores verbood. Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Candombe
Volledige vertalingHet filmpje is een beetje donker, maar er wordt lekker in gedanst door Daniela Pucci en Luis Bianchi. Ze dansen de candombe “Tango negro” en hoe: swingend en met veel energie en plezier. En met een paar humorische scenes ertussen door. Daniela en Luis dansen sinds 2005 samen. Zij was toendertijd engineering professor aan het MIT, maar gaf haar baan op om met Luis een carriere in de tango te beginnen. Plaats en tijd: Brugge, 2012. De muziek die klinkt is van Juan Carlos Cáceres.