Het tangolied in muziek, tekst en dans
Frederique Spigt, bekend van onder andere de bands I’ve got the bullets en A girl called Johnny, tourt momenteel door het land met haar programma Viva el tango. Bijgaande video is een van de nummers uit haar programma, Madame Yvonne: tango gezongen in onze eigen moerstaal. De begeleidende muzikanten zijn: Tijmen Veelenturf (viool), Tim Panman (gitaar) en Simone Bottasso (organetto). Met dank aan DJ Mariposita voor de tip.
Juli 2020. Op de muziek van Hernán “Cucuza” Castiello dansen Rocío Lequio en Bruno Tombari het nummer Irresponsables. Dit lied Irresponsables is van de Argentijnse rockband Babasónicos, maar wordt hier uitgevoerd in het kader van een muzikaal project dat tango en rock combineert. Het project is een idee van de Argentijnse tangozanger Cucuza Castiello en draagt de titel “Menesunda, Tangolencia Rockera” (zie deze Spaanstalige docu). Menesunda is Lunfardo voor chaos, wanorde, en “Tangolencia Rockera” betekent zoiets als “rock-achtige tangovoorstelling” (dat denk ik tenminste, want “tangolencia” is geen bestaand woord). De dans van Rocío en Bruno draagt ook iets van die chaotische fusie uit. Met dank aan DJ Mariposita voor de tip.
Volgens Cucuza Castiello staan tango en Argentijnse rock niet zo heel ver van elkaar vandaan. Hun teksten, hun harmonieën noch hun essentie ontlopen elkaar niet veel. Castiello accentueert dit idee van nabijheid door in deze voorstelling tango’s, walsen, milonga’s en rocknummers te spelen, samen met een tanguera-formatie met onder andere zijn zoon Mateo en met medewerking van onder andere Chino Laborde en Ariel Ardit. In 2019 is het project “Menesunda, Tangolencia Rockera” uitgebracht op CD, ook te beluisteren op Spotify.
Op woensdag 28 maart 2018 presenteerde het Sexteto Fantasma in de Grote Zaal van het Centro Cultural 25 de Mayo hun tweede album “Fuego bohemio“. Dit tango-okest bestond toen reeds vijf jaar. Het lanceerde hun nieuwe album dat bestaat uit eigen composities, met bijdragen van Kevin Johansen, Jorge Serrano en Juan Quintero. Met zijn originele bezetting die trompet en elektrische gitaar omvat, probeert het sextet de liedtraditie van de tango voort te zetten, met de poëzie en melodieën van het hedendaagse Buenos Aires. Het hier gespeelde “Felicidad” werd, samen met het Tangobardo-ensemble, reeds opgenomen door zanger Hernán “Cucuza” Castiello, die hier optreedt samen met huiszanger Rodrigo Perelsztein. Sexteto Fantasma huisvest een eigen podium in de wijk Almagro, de milonga Ventanita de Arrabal, waar livemuziek en dans met elkaar verweven zijn. Van daaruit reist het sextet naar andere podia in de stad, en treedt het op op milonga’s en prestigieuze Europese festivals in Frankrijk, Duitsland, België, Italië, Denemarken en Zweden.
We zijn hier in milonga El Puente, Bamberg, juni 2017. In deze video dansen Bruno Tombari en Rocío Lequio de tango Felicidad. De muziek is modern, 21ste-eeuws en de dans is dat ook. Bruno Tombari is één van de favorieten van DJ Mariposita; haar komt de dank toe voor de selectie van dit dansje. De muziek die klinkt is van het kwartet Tango Bardo, de stem is van Cucuza Castiello.
Honinglippen die mijn lippen kusten, zonnige ogen die me deden dromen en de opwinding van haar zo wijze kussen die mijn ziel een lied ontlokte.
Capri is een eiland in de golf van Napels. Het is – in de zomer – een gewilde toeristische bestemming: kleurige, pittoreske vissersboten in helderblauw water, kleurrijke huizen tegen rotswanden, een perfecte setting voor een romantische love story. Precies zo’n liefdesverhaal speelt zich af in de tango Isla de Capri: een blauw landschap, overvloedig licht, het bedwelmende eilandparfum en honinglippen die elkaar zoet kussen. Helaas is de duur van de liefde niet langer dan die van een bloem. De liefde ging dus over, maar het lied is één groot, zoet herbeleven van deze (vakantie)liefde.
Isla de Capri is geen Argentijnse tango, maar een Europese. De componist Wilhelm Grosz (1994-1939) was een Oostenrijker. Deze muzikant, componist, pianist en dirigent, vluchtte vanwege de machtsovername door de Nazi’s in 1934 naar Engeland. Hij wist zijn aanzienlijke melodische gave te gebruiken bij het componeren van populaire liedjes, waarvan sommige internationale hits werden, waaronder “Het eiland Capri”. Zie deze non-tango versie van Greta Keller uit 1934, begeleid door Willy Grosz himself op de piano, of deze C’est a Capri van Tino Rossi (met dank aan Peter Kooijman). De klassieke composities van Wilhelm Grosz omvatten drie opera’s, twee balletten, toneelmuziek voor drie werken, partituren voor verschillende films, orkestwerken, een symfonische dans voor piano en orkest, kamermuziek, pianostukken en liederen. In het midden van de jaren negentig nam Decca-records zijn Africa-songs (1930) op, als onderdeel van een serie over “Enartete Musik” met als ondertitel: “Muziek onderdrukt door het Derde Rijk”. Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_Grosz
Volledige vertalingPicture this: een oude vrijster zit in haar vrijgezellenflat driehoog achter boven haar beduimelde driestuiverroman te wenen over de prins op het witte paard die nooit kwam. Dit drama wordt prachtig bezongen door Silvina Hirsiger met gitaar-begeleiding van Pablo Guzmán. Wát een mooie uitvoering: je zou bijna denken dat de zangeres de oude vrijster is. Gelukkig voor haar is er die leuke gitarist en dat Corona-kitten. Silvina Hirsiger Grajovach (dus geen vrijster) is een zangeres uit Mar del Plata, met een eigen, bescheiden Youtube-kanaal. Pablo Guzmán is gitarist uit hetzelfde Mar del Plata. Met dank aan DJ Mariposita voor het tippen en inleiden van deze prachtige uitvoering.
We zijn in Frankrijk, in Nantes, in de salon van Les allumés de tango voor een optreden van Erna en Santiago Giachello. Ze dansen Esta noche de luna, een tango. De muziek is van het orkest van Osvaldo Pugliese, de zang van Jorge Maciel. Mooi, intens gedanst door een danspaar dat ik van dichtbij ken. Dit filmpje is van maart 2015. In de zomer van datzelfde jaar heb ik een week van hen lesgehad in Platja d’Aro. Dat was mijn tweede tangoweek en ze hebben toen op mij een verpletterende indruk gemaakt. Met dank aan DJ Mariposita voor het tippen van dit filmpje.
Je hebt me geleerd lief te hebben en ik heb het geweten. Van de liefde te hebben geleerd, maakt me gek.
Wat een liefdesdrama, dit lied. De tekst is uit 1928. Ik heb de indruk dat de teksten uit die tijd, het interbellum tussen de twee wereldoorlogen, nóg zwaarder op de hand zijn dan de tangoteksten van de jaren 40. Vanaf de jaren 50 worden de teksten veel zoeter. In dit lied is de tekstzanger door zijn geliefde verlaten en vergeten. Híj, op zijn beurt, kan haar juist níet vergeten. Hij staat voor haar deur. Hij hoort gelach en hoort haar een ander dezelfde leugens vertellen die zij hem ooit vertelde. Ondanks alles houdt hij van haar. Haar stem is voor hem een liefdes-aalmoes die hij, de bedelaar, oppakt met heel zijn hart. Arme man, getormenteerde ziel (alma en pena betekent gepijnigde, dolende ziel).
Volledige vertalingVan het gevoelige, sentimentele El último café zijn op internet vele uitvoeringen te vinden: meerstemmige a capella koorversies, soloversies op gitaar, op bandoneon of een bijzondere pianoversie door de componist van het nummer zelf, Héctor Stamponi. Deze prachtige versie is de favoriet van DJ Mariposita. Bien debute is een trio uit de Argentijnse plaats Córdoba. De formatie was vooral tussen 2014 en 2018 productief, zo lijkt het. Maria José Rojas, eveneens uit Córdoba, is als zangeres behoorlijk actief in de lokale tango-scene, suggereert tenminste haar Facebook-profiel.
Prachtig gedanst, deze uitvoering van El último café door Noelia Hurtado en Carlitos Espinoza. Het bijzondere is dat ze hier behoorlijk basic dansen, zonder hele gekke fratsen, maar in alle eenvoud zó mooi en o zo muzikaal. Voor een gedetailleerde dansanalyse van iemand die meer deskundig is dan ik, check deze video. Plaats en tijd: Belgrado Tango Encuentro, april 2017. De muziek is van het orkest van Juan D’Arienzo, de zang is van Jorge Valdez. Met dank aan DJ Mariposita voor de selectie van deze dans en dit nummer.