No mientas

Ik ben bitter als ik aan je denk
 en zou mezelf kunnen bedriegen met mijn gretigheid je te vergeven
.

Eén grote liefdesklacht, dat is deze No mientas. “Lieg niet”, zo luidt de titel. In de tekst van deze tango beklaagt de tekstdichter zich dat zijn geliefde geliefde hem heeft bedrogen. De liefde waarin hij zich zo veilig waande bleek bedrog, een en al leugens. Het enige dat de dichter wil is dat de geliefde zich voor één keer eerlijk betoont, dat de geliefde voor één keer de waarheid spreekt. Prachtig dubbelzinnig, want wat zou de tekstdichter dan willen horen?

De tango No mientas kennen we in de tangosalon vooral in de uptempo uitvoering van het orkest van Juan D’Arienzo, een opzwepend nummer met een dwingend, pompend ritme. Die versie ontbeert evenwel het refrein van de tekst. Dat refrein komt wel voor in de canción-versie van dit lied, gezongen door Ada Falcón op muziek van het orkest van Francisco Canaro. Beide uitvoeringen zijn uit 1938. De versie van Falcón klinkt evenwel totaal anders: statiger en een stuk minder swingend.

Volledige vertaling
Nummer 

Cuando un viejo se enamora

En hij glimlacht niet uit angst dat zijn gebit hem uit de mond zal vallen.

In de tekst van deze milonga, getiteld Cuando un viejo se enamora wordt de draak gestoken met oude mannen die vallen voor jonge dames. In het Nederlands luidt de titel “Wanneer een oude man verliefd wordt”. Tja, wat doet een oude man dan? Hij stelt zich aan, maar in deze tekst wordt behoorlijk de draak met hem gestoken: hij smeert schoenpoets in zijn snor, verft zijn haren, slaapt met een corset, hij verliest zijn gevoel voor decorum en toont geen lach uit angst dat zijn gebit uit zijn mond valt.

Volledige vertaling

Ciego

Je liet in mijn bestaan dezelfde onverschilligheid achter die je in het verleden ook betoonde.

Ciego heet deze tango, oftewel “Blind”. In de tekst is de tekstdichter blind geweest voor de onverschilligheid van de voormalig geliefde. Inmiddels heeft de dichter afstand genomen: deze tangotekst is een soort van afscheid. Uit de tekst spreekt bitter liefdesverdriet, maar ook acceptatie. De geliefde loog en bedroog, stapelde wandaad op wandaad, maar bij de tekstdichter is de blinddoek gezakt en hij kan eindelijk de waarheid zien. Even vreest hij dat met deze liefdesbreuk ook zijn leven zou eindigen, maar het tegenovergestelde is waar: hij is gelukkig, deze ervaring heeft zijn hart verlicht.

Volledige vertaling
Nummer 

Haris Milhail y Natasha Lewinger – Ciego

Juni 2018, Tango à Bord, een dansweekend in Cahuzac sur Vere, Frankrijk. Het Grieks/Uruguaanse koppel Haris Milhail en Natasha Lewinger interpreteert de tango Ciego van Luis Rubistein. Prachtig gedanst, heel milonguero. De muziek die speelt is van het orkest van Francisco Canaro, de zang is van Roberto Maida.

Nummer 

3 x Yo no sé porque te quiero

Dit nummer wordt hieronder vertoond in achtereenvolgens muziek, tekst en dans.

MuziekFrancisco Canaro
TekstIvo Pelay
Jaar1934
Tango.infohttps://tango.info/T0370030593
El Recodohttps://www.el-recodo.com/music?S=Yo+no+s%C3%A9+por+qu%C3%A9+te+quiero
Todotangohttps://www.todotango.com/musica/tema/2230/Yo-no-se-por-que-te-quiero/

Yo no sé porque te quiero

Hoe kan ik vurig van je houden wanneer ik, als je naar mij kijkt, in je ogen alleen maar sneeuwkou zie?

Ik weet niet waarom ik van je hou, zo luidt de titel van de tango Yo no sé porque te quiero. In de tekst vraagt de tekstdichter zich af waarmee hij bezig is. Waarom houdt hij zo van zijn geliefde, als die liefde niet reciprook is? Want de tekenen beloven niet veel goeds: de ogen van de geliefde zijn koud en kil, kussen worden niet geretourneerd. Met woorden zegt de geliefde dat er sprake is van liefde, maar dat is dan ook alles. De dichter vraagt zich af waarom hij dat dan toch gelooft, waarom hij ondanks alles bij de geliefde is. Uit mededogen, misschien?

Volledige vertaling

Virginia Pandolfi y Jonatan Aguero – Yo no sé porque te quiero

Augustus 2015, Caltech Tango Club, Los Angeles. Virginia Pandolfi en Jonatan Aguero interpreteren de tango Yo no sé porque te quiero. Prachtig! Ook de commentaren op Youtube zijn zonder uitzondering lovend: “Excellentie, muzikaliteit, scherpte, kwaliteit van beweging, originaliteit, creativiteit. Alles perfect en betoverend mooi“. De muziek die speelt is van het orkest van Francisco Canaro, de zang is van Ernesto Famá.

Sebastian Arce y Mariana Montes – Milonga criolla

Augustus 2010, we zijn bij het 8e International Moscow Festival van de Argentijnse Tango. Voor u treden op een nog jong ogende Sebastian Arce met danspartner Mariana Montes. Ze interpreteren de “Milonga criolla”. Mooi soepel en ontspannen gedanst door twee begaafde dansers. De muziek die speelt is van het orkest van Francisco Canaro, de stem is van Roberto Maida.

Sebastián Arce werd geboren in Santiago del Estero (Argentinië). Hij werd onder meer opgeleid door Juan Carlos Copes en vormt samen met Mariana Arce-Montes een zeer kosmopolitische tangodanskoppel dat een vernieuwende stijl combineert met dynamische vernieuwingen die de wortels ervan niet verraden. Mariana en Sebastián beoefenen de tango sinds 1998 . Dit danspaar heeft de hele wereld rondgereisd om les te geven en op te treden. Vanaf 2011 hebben ze meer dan 140 steden in 35 landen bezocht. Samen hebben ze een dansshow gemaakt genaamd Piazzoleando en gedanst bij de dansshow Éxodo Tangueado. Voorheen woonden ze in Cagliari, Italië, maar tegenwoordig lijken ze gevestigd in Moskou, Rusland. Bron: https://www.todotango.com/english/artists/biography/1651/Sebastian-Arce/

Nummer 

Todo te nombra

En in het voorbijgaan brengt de zachte lucht verre echo’s die onophoudelijk jouw naam noemen.

De tekst van Todo te nombra zet de lezer op het verkeerde been. Op het eerste gezicht lijkt deze tango over liefde te gaan. De dichter van het lied stroomt over van verliefdheid, de naam van de geliefde is werkelijk overal: “van de hoge branding van de zee tot aan de schaduw in de vallei, die mij heimelijk van jouw liefde spreekt”. En: “de vogels zingen jouw naam en ook wanneer de dag valt, noemt hij jouw naam”. Alles noemt jouw naam”, zo luidt de titel in het Nederlands. Het venijn zit in de (meestal niet gezongen) staart van dit lied, want daar slaat de twijfel toe: “Hoe kun je mij vergeten, terwijl ik alleen maar aan jou denk; hoe kun je me genegenheid ontzeggen, terwijl ik jouw ziel in me draag?” De liefde lijkt eenzijdig en het eigenlijke onderwerp van deze tango lijkt toch onbeantwoorde liefde te zijn.

Volledige vertaling
Nummer 

Mamie Sancy & Pipe Zarzar – Todo te nombra

Aveyron, Frankrijk, maart 2011. Mamiè Sancy en Felipe Zarzar interpreteren de tango Todo te nombra. De commentaren op Youtube zijn lovend: “Een fantastisch optreden. Een hartverscheurend mooi stuk muziek, dat nog eens wordt versterkt door zulk prachtig danswerk, met moeiteloos perfecte techniek van beiden, interessante bewegingen, fijne muzikaliteit en mooie lange vloeiende passen.” Mamié Sancy is niet de minste – ze danste ook met Carlitos Espinoza. Het orkest dat speelt is van Francisco Canaro, met zang van Ernesto Famá.

Nummer 

Desde al alma

Ziel, als je zo gekwetst bent, waarom weiger je dan te vergeten?

Dit lied is een Bostonwals, een langzame versie van de Argentijnse wals, ontstaan in Boston, USA. De titel Desde el alma betekent zoveel als “Vanuit de ziel”. In de tekst wordt een ziel op een positief-moralistische manier toegesproken, of spreekt zichzelf toe: “Als je zo gekwetst bent, ziel, waarom weiger je dan te vergeten? Waarom hang je zo aan de rouw, aan de liefde die verloren is gegaan, aan de herinnering van dat wat over is?” De tekst doet een suggestie voor verandering: “Stel je open voor een nieuwe liefde. Kijk, de zon schijnt, durf weer te dromen!” De moraal: “Je bent zo goed geweest voor de liefde, wees dan niet onnodig ongelukkig door te boeten voor iets dat je niet verdiende.”

De muziek van deze wals werd gecomponeerd Rosita Melo, de eerste vrouwelijke componist van Zuid-Amerikaanse muziek. Dat was in 1911, zij was toen amper 14 jaar oud. In 1920 werd het nummer — instrumentaal, dus zonder tekst — opgenomen door het orkest van Roberto Firpo. Spontaan ontstonden er tekstversies, maar de eerste, officiele tekstversie werd in 1920 geschreven door haar vriend en latere man, de dichter Victor Piuma Vélez. In 1947 ontstond de tweede, definitieve versie van de tekst, die met welwillende medewerking van Victor Piuma Vélez geschreven werd door Homero Manzi, naar aanleiding van de film “Pobre mi madre querida” (1948) waarover Manzi de directie voerde. In de film wordt het lied gezongen door Hugo del Carril. In 1947 werd deze versie opgenomen door Nelly Omar met het orkest van Francisco Canaro.

Rosita Melo was de artiestennaam van Rosa Clotilde Mele (1897-1981). Haar ouders waren Italiaans. Vanaf 1900 woonde de familie in Buenos Aires. Zij bespeelde van jongaf de piano en componeerde tango’s zoals “Tatita” en “Oración”, pasodobles, marsen, polka’s, estilos, maar geen daarvan had de weerslag en het overweldigende succes van “Desde el alma”. In 1922 trouwde zij met de dichter Víctor Piuma Vélez. Rosita studeerde af als pianolerares aan het Thibau-Piazzini conservatorium en werd later concertpianist en conservatoriumdocent. Ze gaf concerten met klassieke en populaire muziek en ontving talrijke medailles en prijzen. Bron: https://www.todotango.com/historias/cronica/183/Desde-el-alma-Desde-el-alma-un-vals-criollo-y-romantico/

Volledige vertaling
Nummer 

Milonga brava

Ik ben de muzikale expressie van de zich ontrafelende vooruitgang.

Deze milonga bezingt zichzelf, prijst zichzelf de hemel in. De titel, Milonga brava, betekent zoiets als “Stoere milonga”. De tekst introduceert deze milonga als gedurfd en vooruitstrevend, als teken van de vooruitgang. De rest van de overigens zeer korte tekst handelt over een romance die zich afspeelt in een armoedige huurkazerne: een meisje met frisse, aantrekkelijke lippen geeft haar hart aan een jongen die een zolderkamer bewoont.

Volledige vertaling
Nummer 

Pablo Rodriguez y Noelia Hurtado – Milonga Brava

In deze video is het 2008, en we zijn bij het Planetango Festival in Moskou. Daar treden op de nog jonge, maar al wereldberoemde Noelia Hurtado en Pablo Rodriguez. Ze dansen de Milonga brava, op de muziek van het orkest van Francisco Canaro en de stem van Roberto Maida. Werkelijk prachtig gedanst, heel muzikaal, een feest om naar te kijken.

Nummer