Oktober 2014, tangosalon La Bruja, Amsterdam. Carlitos Espinoza en Noelia Hurtado treden op en interpreteren de tango “Confesion” van Enrique Santos Discépolo. Prachtig gedanst, zoals immer. De (instrumentale) muziek die speelt is van het orkest van Francisco Canaro.
Tag: Francisco Canaro
3 x El tigre Millán
Dit nummer wordt hieronder vertoond in achtereenvolgens muziek, tekst en dans.
Muziek | Francisco Canaro |
Tekst | Francisco Canaro |
Jaar | 1934 |
Tango.info | https://tango.info/Z0000020896 |
El Recodo | https://www.el-recodo.com/music?lang=nl&S=El+Tigre+Mill%C3%A1n |
Todotango | https://www.todotango.com/english/music/song/816/El-Tigre-Millan/ |
El tigre Millán
Zelfs in het aangezicht van de dood was hij nooit bang, want “El Tigre Millán” was een echte man.
El tigre Millan is een tango over een echte vent. Een bullebak om te zien, geen knappe man. Donkere huid, zwart krulhaar en een ontsierend litteken op zijn gezicht. Bang was hij niet, deze tijger genaamd Millán, hij sloeg om zich heen als het moest. maar veel geluk had hij niet, niet in het gokken en niet in de liefde. Hij werd afgewezen door de enige vrouw waarvan hij hield. Uiteindelijk werd hij op een nacht verraderlijk neergestoken door twee mannen die het op hem gemunt hadden.
Tekst en muziek van El tigre Millán zijn van Francisco Canaro, de grote orkestleider met meer opnamen dan ieder ander: zo’n 3800. Er bestaan verschillende versies over de oorsprong van deze tango. Canaro heeft nooit een poging gedaan om de zaak op te helderen, want daardoor zou het nummer zijn mysterieuze status verliezen. Eén versie is dat er rond 1900 in de buurt van Barracas een man woonde die werkte als arbeider in een vleesverpakkingsfabriek, een harde werker en bezoeker van de milongas, maar met een reputatie als slechterik die zijn bijnaam Tigre Millán had opgeleverd (hoewel dat niet zijn achternaam was). De versie geeft aan dat de man altijd dezelfde vrouw uitkoos om mee te dansen, die niet alleen de beste danseres was, maar ook de minnares van een politiechef uit La Boca. De jonge vrouw merkte tegen deze laatste op dat ze niet graag met El Tigre danste omdat hij vuil, met de geur van zijn werk en in dezelfde kleren naar de dansvloer ging. De politieman stuurde twee ondergeschikten in burgerkleding die El Tigre op een nacht aanvielen om hem bang te maken, maar toen hij een mes trok om zich te verdedigen, schoten ze hem neer. Van deze versie geven sommigen meer details, ze plaatsen de actie aan het begin van de 20e eeuw, ze zeggen dat de man uit Entre Ríos kwam, dat hij in de Anglo vleesverpakkingsfabriek in Avellaneda werkte en dat hij twee nachtclubs bezocht aan weerszijden van de Alsinabrug, “La Blanqueada” in de hoofdstad, en “La chancha negra”, een bodegón milonguero, waar ook hanengevechten met hoge inzet plaatsvonden, gelegen aan de provinciale kant, naast waar nu het monument van “El tigre Millán” staat (zie verderop).
Een andere versie brengt de tango in verband met een krantenverkoper genaamd Carlos Millán die zijn kraam had op een hoek in Valentín Alsina, die drukbezocht werd voor zowel de verkoop van kranten als voor het inzetten van illegale weddenschappen. Millán werd onder druk gezet door twee broers – sommigen zeggen dat ze zijn hoek wilden hebben en anderen zeggen dat het een rokkenkwestie was – die beschermd door enkele politici hem op een nacht lieten vermoorden. In sommige versies lukte het Millán om vier aanvallers neer te schieten voordat hij stierf. Met betrekking tot deze versie zegt Walter Ercoli dat de krant La Defensa de Valentín Alsina op 6 januari 1935 onder de kop Hechos graves que conmueven a la población meldde dat de buren en vrienden van Carlos Millán ontkenden dat Millán, gedood in een hevige schietpartij met de politie, een crimineel was zoals de politie beweerde. Maar, concludeert Ercoli, dit kon niet Canaro’s Tigre Millán zijn omdat op die datum de tango al in première was gegaan.
Op een pleintje in Valentín Alsina in de provincie Buenos Aires bevond zich het Monumento al Malevo, ook bekend als El malevo de fierro, een acht meter hoog werk dat herinnert aan de man die wordt afgebeeld in “El Tigre Millán”. Volgens de stedelijke mythologie werd deze vermoord wegens het verraad van een vrouw. Naast “El fierro” staat een ander beeld dat Tango de acero (“De tango van staal”) wordt genoemd. Beide beelden zijn gemaakt door de beeldhouwer José Perera, een in 1948 geboren Madrileen die al jaren in Valentín Alsina woont en zich sinds 1970 bijna uitsluitend aan de beeldhouwkunst wijdt. Zijn werken zijn van geslagen plaatstaal dat hij koud modelleert door hameren en autogeen lassen. Op 29 juni 2018 werden de twee monumenten door de gemeente Lanús verwijderd met als doel de Tango de acero op het pleintje aan de overkant van de laan te plaatsen en El malevo de fierro te verplaatsen naar een andere plek in het oostelijke deel van de wijk. Bron: https://es.wikipedia.org/wiki/El_Tigre_Mill%C3%A1n
Volledige vertalingNo mientas
Ik ben bitter als ik aan je denk en zou mezelf kunnen bedriegen met mijn gretigheid je te vergeven .
Eén grote liefdesklacht, dat is deze No mientas. “Lieg niet”, zo luidt de titel. In de tekst van deze tango beklaagt de tekstdichter zich dat zijn geliefde geliefde hem heeft bedrogen. De liefde waarin hij zich zo veilig waande bleek bedrog, een en al leugens. Het enige dat de dichter wil is dat de geliefde zich voor één keer eerlijk betoont, dat de geliefde voor één keer de waarheid spreekt. Prachtig dubbelzinnig, want wat zou de tekstdichter dan willen horen?
De tango No mientas kennen we in de tangosalon vooral in de uptempo uitvoering van het orkest van Juan D’Arienzo, een opzwepend nummer met een dwingend, pompend ritme. Die versie ontbeert evenwel het refrein van de tekst. Dat refrein komt wel voor in de canción-versie van dit lied, gezongen door Ada Falcón op muziek van het orkest van Francisco Canaro. Beide uitvoeringen zijn uit 1938. De versie van Falcón klinkt evenwel totaal anders: statiger en een stuk minder swingend.
Volledige vertalingCuando un viejo se enamora
En hij glimlacht niet uit angst dat zijn gebit hem uit de mond zal vallen.
In de tekst van deze milonga, getiteld Cuando un viejo se enamora wordt de draak gestoken met oude mannen die vallen voor jonge dames. In het Nederlands luidt de titel “Wanneer een oude man verliefd wordt”. Tja, wat doet een oude man dan? Hij stelt zich aan, maar in deze tekst wordt behoorlijk de draak met hem gestoken: hij smeert schoenpoets in zijn snor, verft zijn haren, slaapt met een corset, hij verliest zijn gevoel voor decorum en toont geen lach uit angst dat zijn gebit uit zijn mond valt.
Volledige vertaling3 x Parece mentira
Dit nummer wordt hieronder vertoond in achtereenvolgens muziek, tekst en dans.
Muziek | Francisco Canaro |
Tekst | Homero Manzi |
Jaar | 1949 |
Tango.info | https://tango.info/T0370022391 |
El Recodo | https://www.el-recodo.com/music?S=Parece+mentira |
Todotango | https://www.todotango.com/musica/tema/4098/Parece-mentira-[c]/ |
Ciego
Je liet in mijn bestaan dezelfde onverschilligheid achter die je in het verleden ook betoonde.
Ciego heet deze tango, oftewel “Blind”. In de tekst is de tekstdichter blind geweest voor de onverschilligheid van de voormalig geliefde. Inmiddels heeft de dichter afstand genomen: deze tangotekst is een soort van afscheid. Uit de tekst spreekt bitter liefdesverdriet, maar ook acceptatie. De geliefde loog en bedroog, stapelde wandaad op wandaad, maar bij de tekstdichter is de blinddoek gezakt en hij kan eindelijk de waarheid zien. Even vreest hij dat met deze liefdesbreuk ook zijn leven zou eindigen, maar het tegenovergestelde is waar: hij is gelukkig, deze ervaring heeft zijn hart verlicht.
Volledige vertalingHaris Milhail y Natasha Lewinger – Ciego
Juni 2018, Tango à Bord, een dansweekend in Cahuzac sur Vere, Frankrijk. Het Grieks/Uruguaanse koppel Haris Milhail en Natasha Lewinger interpreteert de tango Ciego van Luis Rubistein. Prachtig gedanst, heel milonguero. De muziek die speelt is van het orkest van Francisco Canaro, de zang is van Roberto Maida.
3 x Yo no sé porque te quiero
Dit nummer wordt hieronder vertoond in achtereenvolgens muziek, tekst en dans.
Muziek | Francisco Canaro |
Tekst | Ivo Pelay |
Jaar | 1934 |
Tango.info | https://tango.info/T0370030593 |
El Recodo | https://www.el-recodo.com/music?S=Yo+no+s%C3%A9+por+qu%C3%A9+te+quiero |
Todotango | https://www.todotango.com/musica/tema/2230/Yo-no-se-por-que-te-quiero/ |
Yo no sé porque te quiero
Hoe kan ik vurig van je houden wanneer ik, als je naar mij kijkt, in je ogen alleen maar sneeuwkou zie?
Ik weet niet waarom ik van je hou, zo luidt de titel van de tango Yo no sé porque te quiero. In de tekst vraagt de tekstdichter zich af waarmee hij bezig is. Waarom houdt hij zo van zijn geliefde, als die liefde niet reciprook is? Want de tekenen beloven niet veel goeds: de ogen van de geliefde zijn koud en kil, kussen worden niet geretourneerd. Met woorden zegt de geliefde dat er sprake is van liefde, maar dat is dan ook alles. De dichter vraagt zich af waarom hij dat dan toch gelooft, waarom hij ondanks alles bij de geliefde is. Uit mededogen, misschien?
Volledige vertalingVirginia Pandolfi y Jonatan Aguero – Yo no sé porque te quiero
Augustus 2015, Caltech Tango Club, Los Angeles. Virginia Pandolfi en Jonatan Aguero interpreteren de tango Yo no sé porque te quiero. Prachtig! Ook de commentaren op Youtube zijn zonder uitzondering lovend: “Excellentie, muzikaliteit, scherpte, kwaliteit van beweging, originaliteit, creativiteit. Alles perfect en betoverend mooi“. De muziek die speelt is van het orkest van Francisco Canaro, de zang is van Ernesto Famá.
Sebastian Arce y Mariana Montes – Milonga criolla
Augustus 2010, we zijn bij het 8e International Moscow Festival van de Argentijnse Tango. Voor u treden op een nog jong ogende Sebastian Arce met danspartner Mariana Montes. Ze interpreteren de “Milonga criolla”. Mooi soepel en ontspannen gedanst door twee begaafde dansers. De muziek die speelt is van het orkest van Francisco Canaro, de stem is van Roberto Maida.
Sebastián Arce werd geboren in Santiago del Estero (Argentinië). Hij werd onder meer opgeleid door Juan Carlos Copes en vormt samen met Mariana Arce-Montes een zeer kosmopolitische tangodanskoppel dat een vernieuwende stijl combineert met dynamische vernieuwingen die de wortels ervan niet verraden. Mariana en Sebastián beoefenen de tango sinds 1998 . Dit danspaar heeft de hele wereld rondgereisd om les te geven en op te treden. Vanaf 2011 hebben ze meer dan 140 steden in 35 landen bezocht. Samen hebben ze een dansshow gemaakt genaamd Piazzoleando en gedanst bij de dansshow Éxodo Tangueado. Voorheen woonden ze in Cagliari, Italië, maar tegenwoordig lijken ze gevestigd in Moskou, Rusland. Bron: https://www.todotango.com/english/artists/biography/1651/Sebastian-Arce/
3 x Todo te nombra
Dit nummer wordt hieronder vertoond in achtereenvolgens muziek, tekst en dans.
Muziek | Francisco Canaro |
Tekst | Ivo Pelay |
Jaar | 1939? |
Tango.info | https://tango.info/Z0000003260 |
El Recodo | https://www.el-recodo.com/music?lang=nl&S=todo+te+nombra |
Todotango | https://www.todotango.com/musica/tema/1239/Todo-te-nombra/ |
Todo te nombra
En in het voorbijgaan brengt de zachte lucht verre echo’s die onophoudelijk jouw naam noemen.
De tekst van Todo te nombra zet de lezer op het verkeerde been. Op het eerste gezicht lijkt deze tango over liefde te gaan. De dichter van het lied stroomt over van verliefdheid, de naam van de geliefde is werkelijk overal: “van de hoge branding van de zee tot aan de schaduw in de vallei, die mij heimelijk van jouw liefde spreekt”. En: “de vogels zingen jouw naam en ook wanneer de dag valt, noemt hij jouw naam”. “Alles noemt jouw naam”, zo luidt de titel in het Nederlands. Het venijn zit in de (meestal niet gezongen) staart van dit lied, want daar slaat de twijfel toe: “Hoe kun je mij vergeten, terwijl ik alleen maar aan jou denk; hoe kun je me genegenheid ontzeggen, terwijl ik jouw ziel in me draag?” De liefde lijkt eenzijdig en het eigenlijke onderwerp van deze tango lijkt toch onbeantwoorde liefde te zijn.
Volledige vertalingMamie Sancy & Pipe Zarzar – Todo te nombra
Aveyron, Frankrijk, maart 2011. Mamiè Sancy en Felipe Zarzar interpreteren de tango Todo te nombra. De commentaren op Youtube zijn lovend: “Een fantastisch optreden. Een hartverscheurend mooi stuk muziek, dat nog eens wordt versterkt door zulk prachtig danswerk, met moeiteloos perfecte techniek van beiden, interessante bewegingen, fijne muzikaliteit en mooie lange vloeiende passen.” Mamié Sancy is niet de minste – ze danste ook met Carlitos Espinoza. Het orkest dat speelt is van Francisco Canaro, met zang van Ernesto Famá.
Desde al alma
Ziel, als je zo gekwetst bent, waarom weiger je dan te vergeten?
Dit lied is een Bostonwals, een langzame versie van de Argentijnse wals, ontstaan in Boston, USA. De titel Desde el alma betekent zoveel als “Vanuit de ziel”. In de tekst wordt een ziel op een positief-moralistische manier toegesproken, of spreekt zichzelf toe: “Als je zo gekwetst bent, ziel, waarom weiger je dan te vergeten? Waarom hang je zo aan de rouw, aan de liefde die verloren is gegaan, aan de herinnering van dat wat over is?” De tekst doet een suggestie voor verandering: “Stel je open voor een nieuwe liefde. Kijk, de zon schijnt, durf weer te dromen!” De moraal: “Je bent zo goed geweest voor de liefde, wees dan niet onnodig ongelukkig door te boeten voor iets dat je niet verdiende.”
De muziek van deze wals werd gecomponeerd Rosita Melo, de eerste vrouwelijke componist van Zuid-Amerikaanse muziek. Dat was in 1911, zij was toen amper 14 jaar oud. In 1920 werd het nummer — instrumentaal, dus zonder tekst — opgenomen door het orkest van Roberto Firpo. Spontaan ontstonden er tekstversies, maar de eerste, officiele tekstversie werd in 1920 geschreven door haar vriend en latere man, de dichter Victor Piuma Vélez. In 1947 ontstond de tweede, definitieve versie van de tekst, die met welwillende medewerking van Victor Piuma Vélez geschreven werd door Homero Manzi, naar aanleiding van de film “Pobre mi madre querida” (1948) waarover Manzi de directie voerde. In de film wordt het lied gezongen door Hugo del Carril. In 1947 werd deze versie opgenomen door Nelly Omar met het orkest van Francisco Canaro.
Rosita Melo was de artiestennaam van Rosa Clotilde Mele (1897-1981). Haar ouders waren Italiaans. Vanaf 1900 woonde de familie in Buenos Aires. Zij bespeelde van jongaf de piano en componeerde tango’s zoals “Tatita” en “Oración”, pasodobles, marsen, polka’s, estilos, maar geen daarvan had de weerslag en het overweldigende succes van “Desde el alma”. In 1922 trouwde zij met de dichter Víctor Piuma Vélez. Rosita studeerde af als pianolerares aan het Thibau-Piazzini conservatorium en werd later concertpianist en conservatoriumdocent. Ze gaf concerten met klassieke en populaire muziek en ontving talrijke medailles en prijzen. Bron: https://www.todotango.com/historias/cronica/183/Desde-el-alma-Desde-el-alma-un-vals-criollo-y-romantico/
Volledige vertaling