Marioneta

De vrolijke kinderjaren zijn voorbijgegaan op weg naar de vergetelheid; zo ook de poppen.

De tango Marioneta gaat niet zozeer over een marionet, zoals de titel luidt, alswel over een poppenspel. De tekst haalt een jeugdherinnering op van de tekstdichter, die in zijn jeugd getuige was van een poppenspel. Het decor is een statig, koloniaal woonhuis met een bloemrijke patio. Voor de verzamelde kinderen treedt een poppenspeler op, met marionetten aan touwtjes. In het publiek zit een zeer spontaan en betrokken jong meisje dat volledig opgaat in het poppenspel. De dichter is danig onder de indruk van haar. Het meisje groeit op tot een knappe jongedame die het ene na het andere compliment krijgt. Ze verlaat haar huis, niemand weet met wie. Een aantal jaren later komt de dichter haar weer tegen, in een caberet waar ze één van de animeermeisjes is.

De tango Marioneta werd in 1928 gemaakt en gepresenteerd in één van de beroemde Max Glücksmann-competities, een publiekscompetitie voor tangonummers. Het lied werd in de tweede ronde uitgeschakeld. Armando Tagini was 22 jaar oud toen hij de tekst ervan schreef. Zijn vriend Guichandut zette de tekst op muziek. Samen schreven ze voor Carlos Gardel de tango’s Perfume de mujer (2e plaats in de 1927-competitie) en Misa de once (Gran Premio de Honor in de 1929-competitie). Tagini begon eigenlijk als zanger. Tegelijkertijd schreef hij zelf tango’s die gezongen en opgenomen zouden worden door de beroemde stemmen uit zijn tijd: Gardel, Corsini, Magaldi, Azucena Maizani, Mercedes Simone en anderen. Gardel nam uiteindelijk zeven van zijn creaties op. 

Over de oorsprong van deze tekst vertelde Tagini dat hij samen met andere kinderen uit de wijk Balvanera de optredens bijwoonde die werden aangeboden door een poppenspeler op de patio van een oud huis aan de Agüerostraat 300 (toen nog Laprida geheten). Onder degenen die met spanning op het schouwspel wachtten, bevond zich een heel arm meisje van ongeveer zes jaar oud, dat in Tagini’s herinnering Maria heette. Staand op een houten kruk applaudisseerde, schreeuwde, lachte en sprong het meisje als geen ander opgewonden voor de personages die haar verbeelding aanwakkerden. Naarmate de tijd verstreek, werden de kinderen groter, de poppenspeler verdween en de patio was leeg. Het meisje – inmiddels een jongedame – verliet de buurt om nooit meer terug te keren en Tagini zag haar pas weer toen ze twintig jaar oud was: ze was danseres geworden in een nachtclub.

Deze prachtige tango was de eerste opname van Floreal Ruiz, zowel in het orkest van Alfredo de Angelis (1941) als in dat van Aníbal Troilo (1944). Ruiz zou het nummer nogmaals opnemen met de formatie van José Basso in 1963. Bron: http://tangosalbardo.blogspot.com/2023/04/marioneta.html

Volledige vertaling
Nummer 

Sentimiento gaucho

Een man kan uit jaloezie zelfmoord plegen, maar het is hem vergeven als het gaat om de hartstochtelijke liefde voor een vrouw.

Deze Sentimiento gaucho is een tango uit 1924, van de hand van de gebroeders Rafael en Francisco Canaro. De tekst is een verhaal in een verhaal. In het eerste couplet bevinden we ons in een duister, tochtig pakhuis waar zwervers onderdak vinden. In een van de donkere hoeken bevindt zich een dronkaard, en die vertelt de tekstdichter zijn geschiedenis die in de volgende twee coupletten uit de doeken wordt gedaan. Die geschiedenis betreft een geliefde die vertrok naar een andere man. De verteller, de aan lager wal geraakte dronkenlap, blijft onthutst achter. Hij hield oprecht van de dame in kwestie, het was de liefde van zijn leven. Hij gunt haar een nieuw leven, maar zijn liefde voor haar was zo sterk, zo krachtig dat hij wel zelfmoord had kunnen plegen. Maar het werd dus een bestaan als dakloze…

In 1924 schreef het platenlabel Nacional een wedstrijd uit voor componisten. De ingeleverde tango’s werden in de bioscoop Grand Splendid uitgevoerd door het orkest van Roberto Firpo — instrumentaal, want het ging om de muziek. Het publiek mocht in verschillende rondes stemmen, en uiteraard werden er ook pogingen gedaan om de zaak te bedriegen. Eerste werd uiteindelijk de tango Sentimiento gaucho van de gebroeders Canaro, tweede Pa que te acordés van Lomuto, derde Organito de la tarde van Firpo. De tango Sentimiento gaucho had aanvankelijk geen tekst, die werd pas een jaar later toegevoegd.

Sentimiento gaucho viel in 1943 ten prooi aan de censuur. Want zo’n haveloze dronkaard, dat kon natuurlijk niet. Evenmin de liefdescapriolen van de geliefde die valt voor de verleidingskunsten van een ander, ook dat werd als immoreel beschouwd. De tekst werd op een aantal plekken aangepast. In 1947 werd het nummer in gecensureerde vorm opgenomen door het orkest van Francisco Canaro, met Nelly Omar als zangeres. Bron: https://es.wikipedia.org/wiki/Sentimiento_gaucho

Volledige vertaling