Tangowille

Het tangolied in muziek, tekst en dans

Tag: Juan D’Arienzo

Juan D’Arienzo canta Nini Marshall: El vino triste

Scene uit de film Yo quiero ser bataclana (“Ik wil showgirl worden”) uit 1941, met een bijrolletje voor Juan D’Arienzo en zijn orkest. De hoofdrol is voor Nini Marshall (1903-1996), een succesvolle Argentijnse komische actrice en scenarioschrijver. Verspreid over veertig jaar heeft zij een veertigtal films gemaakt, waaronder deze van regisseur Manuel Romero, eveneens de tekstschrijver van het uitgevoerde lied, de tango El vino triste. In de film speelt Nini Marshall een van haar vele typetjes, Catalina Pizzafrola Langanuzzo oftewel Catita, die ingrijpt wanneer de producent over één van de showgirls beweert dat zij een vriendin van de regisseur is. In deze scene speelt D’Arienzo onder protest het nummer waar zij om vraagt, El vino triste. Behalve de zang is ook de jurk van Catita onmogelijk komisch.

Tot tweemaal toe is Nini Marshall door het militaire regime uit Argentinië verbannen. In de periode 1943-1945 werd ze door de fascistische dictator-generaal Pedro Ramirez naar Mexico in de ban gedaan, vanwege haar “deformatie van de taal”. Tussen 1949 en 1955 (het jaar van de val van Perón) week ze nogmaals uit naar Mexico, omdat het regime van Juan Perón haar niet welgezind was, mede wellicht omdat ze niet gesteld was op de avances van Juan Duarte, privé-secretaris van Perón en broer van Eva Duarte, de latere Eva Perón. Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Nin%C3%AD_Marshall

Nummer 

El vino triste

Sinds je wegging ben ik altijd dronken, altijd maar dronken ben ik… uit verdriet…

Het doel van de alcohol, van de sterke drank is vaak vergetelheid. Zo ook hier, in de tango El vino triste. De tekstzanger is dusdanig zwaar van slag dat kan niet meer tegen sterke drank kan. Hij is geen echte vent meer, de alcohol maakt hem sentimenteel en huilerig. Desondanks is hij permanent dronken. Praten wil hij niet, hij wil zich alleen maar afzonderen met de fles. Hij excuseert zich voor zijn vrienden, dat hij zijn gevoelens niet kan beheersen. De oorzaak hiervan is uiteraard liefdesverdriet. Details worden niet gegeven, maar hij, de zanger, blijft achter met een bloedende wond in zijn hart, de rest van zijn leven zal hij dit kruis moeten blijven dragen, aldus de tekst.

Volledige vertaling
Nummer 

Pablo Rodriguez y Noelia Hurtado: El vino triste

Planetango is een jaarlijks terugkerend tangofestival in Moskou. De eerstvolgende editie staat gepland voor februari 2022, ijs, weder en corona dienende. Hier zijn we bij de 2008-editie, waar Pablo Rodriguez en Noelia Hurtado de tango El vino triste van Juan D’Arienzo dansen. Bijzonder is het contrast tussen de (ogenschijnlijk) grote bewegingen van Pablo en hoe mooi Noelia in haar as blijft. Mooi ook is de vertraging halverwege. De muziek die speelt is ook van het orkest van D’Arienzo, de zang is van de onvolprezen Alberto Echaguë.

Nummer 

Chino Laborde y Solo Tango Orchestra – Mi Dolor

Mei 2019, Milaan. We zijn in de milonga Cristal, gehuisvest in de zalen van Spirit de Milan. Het Solo Tango Orchestra speelt met gelegenheidszanger Walter “El Chino” Laborde de tango “Mi dolor”. Solo Tango Orchestra is een Russisch kwartet dat over de wereld trekt en op festivals speelt. Chino Laborde (1972) komt uit Argentinië. Zijn bijnaam “El Chino” dankt hij aan zijn licht-Chinese trekken. Hij is vaste zanger van het Orquesta Fernández Fierro. Daarnaast zingt hij ook bij het Sans Souci Orchestra en heeft hij een CD gemaakt met gitarist Diego Kvitko. El Chino ook acteur, vooral in tango-gerelateerde films en hij zingt als hobby in een rockband. Bron: https://www.todotango.com/english/artists/biography/1220/Walter-Laborde/

De inspiratie voor het hier dynamisch gespeelde Mi Dolor is de uitvoering van het orkest van Juan D’Arienzo uit 1972. Het origineel is van het orkest van Carlos Marcucci uit 1930 (met Roberto Diaz). In tangosalons is de instrumentale versie van Alfredo De Angelis uit 1957 het meest bekend. Het bijzondere van de versie van D’Arienzo uit 1972 is dat die zo dansbaar is, terwijl die opgenomen is in een tijd dat er allang niet meer gedanst werd; in 1972 was de tango als sociaal dansfenomeen in Argentinië al zo’n vijftien jaar overleden. Juan D’Arienzo was een echte diehard: tot één jaar voor zijn dood in 1976 ging hij door met opnemen. Grofweg de helft van zijn bijna zesduizend opnamen stamt uit de (dans)periode 1935-1955, de andere helft is uit de non-dansperiode daarná.

Nummer 

Mi dolor

Opnieuw lijd ik omdat ik geliefd ben en vandaag, net als toen, ben ik een slaaf van jouw liefde.

Prachtige tango uit 1926: Mi dolor. De muzikale tekst kent stevige ritmische coupletten en een melodieus refrein met heerlijke uithalen. De tekstdichter lijdt aan een verliefdheid die hij achter zich probeert te laten. In verre landen gaat hij op zoek naar vergetelheid en dat lukt zowaar, mede dankzij nieuwe liefjes. Totdat hij opnieuw de geliefde tegenkomt en als een blok voor haar valt. Opnieuw is hij, net als toen, een slaaf van haar hart: “un esclavo de tu corazón“.

De tekst van deze tango werd in 1943 door tekstschrijver Manuel Meaños herschreven, vanwege de door het militaire regime opgelegde censuur. Lunfardo (het slang van Buenos Aires) was verboden, evenals elke verwijzing naar dronkenschap of uitdrukkingen die immoreel of negatief voor de taal of het land konden worden beschouwd. Een aantal liedregels werd aangepast en één “immoreel” couplet viel zelfs helemaal weg. De gecensureerde tekst komt voor in Domingo Federico’s uitvoering uit 1947 (met Oscar Larocca). Bron: https://es.wikipedia.org/wiki/Mi_dolor

Volledige vertaling
Nummer 

Jimena Hoeffner y Fernando Carrasco – Mi Dolor

Spetterende, wervelende show, deze uitvoering van de tango Mi Dolor door Jimena Hoeffner en Fernanco Carrasco in Club Atlético Huracán, Parque Patricios, Buenos Aires. Grappig contrast in de aankleding: de witte tafelkleedjes en de smetteloos geklede dansers versus het publiek op de banken en de sportvloer. Zou het ook een beetje naar sporthal/oud zweet ruiken? Jimena Hoeffner en Fernanco Carrasco zijn niet de geringsten: in 2013 waren ze drievoudig hoofdstedelijke kampioen, in tango, wals én milonga. Hier is het een jaar later, mei 2014. De muziek die speelt is van het orkest van Juan D’Arienzo, de stem is van Osvaldo Ramos.

Nummer 

Noelia Hurtado and Carlitos Espinoza – Ríe, payaso

De onvolprezen Noelia Hurtado en Carlitos Espinoza dansen hun interpretatie van Ríe, payaso (“Lach, paljas”). Prachtig in de muziek, met een geniale afwisseling tussen snelle frasen en momenten van rust. De gelegenheid is het 1e Tangofestival van Lyon in 2007. De muziek is van het orkest van Juan D’Arienzo, de stem van Carlos Casares.

Nummer 

Noelia Hurtado and Carlitos Espinoza – El último café

Prachtig gedanst, deze uitvoering van El último café door Noelia Hurtado en Carlitos Espinoza. Het bijzondere is dat ze hier behoorlijk basic dansen, zonder hele gekke fratsen, maar in alle eenvoud zó mooi en o zo muzikaal. Voor een gedetailleerde dansanalyse van iemand die meer deskundig is dan ik, check deze video. Plaats en tijd: Belgrado Tango Encuentro, april 2017. De muziek is van het orkest van Juan D’Arienzo, de zang is van Jorge Valdez. Met dank aan DJ Mariposita voor de selectie van deze dans en dit nummer.

Nummer 

D’Arienzo – Echagüe “Paciencia”

Uitvoering van Paciencia door het orkest van Juan D’Arienzo met  zanger Alberto Echagüe. De opname is van de Saturday’s Show van TV Channel 4 Monte Carlo, Montevideo, Uruguay, februari 1964. Mooie expressie en mimiek van Alberto Echaguë, ooit in 1938 gestart bij het orkest van D’Arienzo, eind 1939 met alle bandleden tegelijk weggelopen, in 1944 weer teruggekeerd. Dirigent Juan D’Arienzo behoort (naast Di Sarli, Troilo en Pugliese) tot de Big Four van de grote tango-orkesten uit de gouden eeuw van de tango (1935-1955). Zijn bijnaam was “El Rey del Compas”, de koning van de beat. Zijn dwingende maatgevoel valt ook af te lezen aan hoe hij als dirigent voor het orkest staat. Grappige showman. Overigens heeft D’Arienzo dit nummer Paciencia zelf gecomponeerd. Volgens Tango.info is het zijn meest uitgevoerde nummer, met Nada más en El vino triste ex equo op nummer twee.

Nummer 

Paciencia

Waarom doen alsof? Accepteer het… Zo is het leven.

De titel van deze, in de salon veelgedraaide tango zette mij, en niet alleen mij, op het verkeerde been. Naast ‘heb geduld‘ heeft paciencia in het Spaans een tweede betekenis in de vorm van ‘accepteer het‘, in de geest van ‘laat maar gaan‘, ‘laat het los‘ of ‘shit happens‘. In dit lied heeft het die tweede betekenis. Paciencia is een cynisch lied over twee ex-geliefden die elkaar na twintig jaar weer ontmoeten. De ontmoeting is geen succes. De voormalig geliefden blijven vreemden voor elkaar. Het lied concludeert dit te accepteren: “Waarom doen alsof? Accepteer het… Zo is het leven.”

Volledige vertaling
Nummer 

Pablo & Corina bailan ‘Nada Mas’

Corina Herrera en Pablo Rodriguez (voormalig danspartner van Noelia Hurtado) interpreteren de tango Nada Más. Prachtig, de cadencia van Pablo Rodriguez: de tempi wisselen, maar de dans gaat vloeiend door, staat nergens stil. Plaats en tijd: het Mediterranean Summer Tango Festival 2016 in Poreč/Parenzo in Kroatië. En ja, die sporthal, dat is een typische lokatie voor de tango, al was het maar vanwege de vloer. Het orkest dat speelt is dat van Juan d’Arienzo, de stem is van Alberto Echagüe. 

Nummer