Tangowille

Het tangolied in muziek, tekst en dans

Tag: Miguel Caló

Edgardo Balatti y Marcela Monzón – Margarita Gauthier

Deze video is afkomstig van het kanaal van Soho Tango, een milonga in Buenos Aires, in de wijk Palermo. Dat is evenwel de nieuwe locatie, de oude plek was Salón Canning in de wijk San Telmo, een locatie die helaas niet meer bestaat. Oktober 2015 gaven de leraren Edgardo Balatti y Marcela Monzón in het Canning een demonstratie. Ze interpreteren de tango Margarita Gauthier. Mooi muzikaal gedanst, mooi de muziek geïnterpreteerd. De muziek die speelt is van het orkest van Miguel Caló, de stem is van Raúl Berón.

Nummer 

Dana Frigoli y Adrian Ferreyra: Fruta amarga

Maart 2014, Istanbul. We zijn in het Konran Hotel, ter gelegenheid van het TanGOTOistanbul Tango Festival. Dana Frigoli en Adrian Ferreira interpreteren de tango Fruta amarga. Mooi gedanst, leuke muzikale dingetjes en een schattig eind. Dana Frigoli is de oprichter van de DNI-dansschool in Buenos Aires. De muziek is van het orkest van Miguel Caló, de stem is van Raúl Iriarte.

Nummer 

Cada dia te extraño más

Deze nacht gaf ik mijn strijd op, de stem van mijn hart heeft mijn stilte verbroken.

Zwaarmoedig liefdesverdriet, dat is het onderwerp van deze tango getiteld Cada dia te extraño más. De tekstdichter probeert de herinnering aan een voorbije liefde te wissen, maar het lukt niet: iedere dag komt de geliefde in elke gedachte terug. Het lukt niet deze gevoelens het zwijgen op te leggen, om onverschilligheid te tonen en de herinnering weg te poetsen”. Elke dag wordt de liefde groter, doemt de naam van de geliefde op. Elke dag wordt het beeld van de geliefde groter en groter, maar tegelijkertijd ook verder weg. De toestand is hopeloos, de geliefde ver weg en onbereikbaar, maar ondanks alles is dit lied is één grote hartekreet, het gevoel is er en laat zich niet onderdrukken.

De tango Cada dia te extraño más werd in 1943 geschreven door Armando Pontier (muziek) en Carlos Bahr (tekst). Het nummer werd in 1943 opgenomen door het orkest van Miguel Caló met Raúl Iriarte als zanger. Carlos Bahr (1902-1984) schreef meer dan 600 nummers. Hij was niet goed in het registreren van zijn muziek bij de SADIAC, de Argentijnse Buma/Stemra en ontbeerde zodoende inkomsten uit de muziek. Om zijn gezin te onderhouden, moest hij andere banen erbij nemen. Hij was autodidact, zijn onderwerpkeuze was breed, maar zijn favoriete onderwerpen waren de liefde en de tango zelf. Bron: https://www.todotango.com/english/artists/biography/52/Carlos-Bahr/

Volledige vertaling
Nummer 

Mañana iré temprano

Morgen ga ik vroeg op pad, zodra de dageraad aanbreekt, om jou, geliefde, de eeuwiglevende bloem van mijn verdriet te brengen.

Droevig lied, dit Mañana iré temprano, ofwel “Morgen zal ik vroeg op pad gaan”. Het thema is, zoals zo vaak, liefdesverdriet, maar in dit geval is de reden het verscheiden van de geliefde. Het is herfst en de geliefde is al een maand dood. De tekstdichter lijdt intens onder dit verdriet, hij komt zijn bed niet uit. Het is haar verjaardag, maar hij kan niet aan haar zijde zijn. “Morgen ga ik vroeg”, zegt de dichter, “om je de bloemen te brengen waar je zo van hield”. En hij brengt haar “de eeuwigbloeiende bloem van zijn verdriet”. In het laatste couplet is het zes maanden later. Het is het lente, de bomen bloesemen, zwaluwen dartelen in de lucht. Maar de tekstdichter beleeft nog steeds een herfst, die van haar dood en van zijn eenzaamheid.

De tango Manana iré temprano werd in 1943 geschreven door Enrique Francini (muziek) en Carlos Bahr (tekst). Datzelfde jaar, 10 augustus 1943 werd het nummer uitgevoerd door het orkest van Miguel Caló met Raúl Iriarte voor het eerst als zanger. Het arrangement was van Osmar Maderna, de orkestpianist, Francini bespeelt de eerste viool. Carlos Bahr (1902-1984) schreef meer dan 600 nummers. Tot zijn bekendste tangos behoren Cada dia te extraño mas, Corazón No Le Hagas Caso, Humillación, Vamos Corazón, Si No Me Engaña El Corazón, Equipaje, No Te Apures Cara Blanca en Sosiego En La Noche.

Volledige vertaling
Nummer 

Mariela Sametband y Guille “Peque” Barrionuevo – Mañana ire temprano

April 2016, “Noche de las morochas”, Tango Vienna. De Argentijnse dansers Mariela Sametband en Guillermo “Peque” Barrionuevo zijn op bezoek in Wenen. Peque betekent “kleintje”, van pequeño. Ze dansen de tango Manana ire temprano. Mooi gedanst, mooi muzikaal in een eigen stijl. De prachtige muziek die speelt is van het orkest van Miguel Caló, de stem die zingt is van Raúl Iriarte.

Nummer 

Azabache

In de straten van San Telmo komt de straat in beweging.

Dit lied is een candome, een swingende muzieksoort met veel Afrikaanse trommels. Candombe lijkt op de milonga, maar het ritme is nét even anders. De titel, Azabache, betekent “Git”, naar het gitzwarte mineraal “gagaat”. Het gitzwart slaat op de ogen van een beminnelijke, donkergekleurde danseres die danst op het opzwepende ritme van de trommels. De tekst verwijst naar de Afrikaanse oorsprong van de candombe, naar de armoe van de tot slaaf gemaakte immigranten, naar de straten van de wijk San Telmo in Buenos Aires waar ooit de carnavalsoptochten doorheen trokken, maar die nu verdwenen lijken te zijn.

Ook al suggereert dit lied anders, de carnavalsoptochten bestaan nog steeds. Bijvoorbeeld op of rond 3 december, de nationale feestdag van Uruguay, vindt in Buenos Aires een Llamada de Candombe de San Telmo plaats, een oproep om dansend op het ritme van de candombe door de straten te trekken. Een vijftiental muziekgroepen bestaande uit trommelaars en dansers trekt dan door de straten van San Telmo, Buenos Aires, elk op een eigen ritme en elk vergezeld door vlaggen, rituele symbolen en een soort opa en oma-figuur: de zogenaamde Gramillero en Mama Vieja. Lees meer op deze pagina: https://skjtravel.net/index.php/15-features/403-can-you-candombe-parading-the-streets-of-san-telmo-buenos-aires

Volledige vertaling
Nummer 

Haris Mihail y Natasha Lewinger – Azabache

Artetango Albi, Italië, 2018. Haris Mihail en Natasha Lewinger dansen de candombe Azabache, op muziek van het orkest van Miguel Caló met zang van Raúl Berón. Mooi gedanst, prachtig in de muziek en opgewekt op het vrolijke ritme van de candombe, met hier en daar ook een enkel, voor de candombe zo typerende huppeltje.

Nummer 

Jamás retornarás

Ik kom zo terug, zei zij toen ze wegging. Dwaas heb ik op haar gewacht… Arme ik!

Liefdesverdriet domineert meer dan de helft van de gezongen tango’s. Volgens de actuele telling van deze website gaan 131 van de 224 liedjes over liefdesverdriet, dat is 58%. Ook bij dit lied, Jamás retornarás, is dat het geval. De tekstdichter is verlaten. De geliefde vertrok. “Ik kom zo terug”, zei zij bij het weggaan. Maar zij kwam niet. De dichter blijft gedesillusioneerd achter, eenzaam tot op het bot. Dag en nacht noemt hij haar naam, zijn hart ligt in stukken, zijn ziel is stervende. Beetje bij beetje begint hij te begrijpen dat het afscheid definitief is. Maar echt eraan toe is hij nog niet: in het besef van de pijnlijke en wrede waarheid voelt hij dat het leven hem verlaat…

De website tanguito.co.uk geeft een verklaring voor de overdaad aan liefdesverdriet in de tango. Het zou te maken hebben met de tragedie van de immigranten in Buenos Aires. Aan het begin van de 19e en het begin van de 20e eeuw was Buenos Aires het centrum van opeenvolgende immigratiegolven uit vooral Italië en Spanje (in die volgorde). De immigranten waren voornamelijk mannen die een fortuin probeerden te verdienen voor het gezin dat ze hadden achtergelaten. Dit creëerde een enorme genderongelijkheid. De schaarste aan vrouwen zou één van de factoren kunnen zijn die hebben bijgedragen aan cultuur van de Argentijnse tango: het op een voetstuk zetten van de vrouwelijke danseressen en de nadruk op liefde en liefdesverdriet. Bron: https://www.tanguito.co.uk/tango-culture/tango-lyrics/tango-lyrics-jamas-retornaras/

Volledige vertaling
Nummer 

Amelia Rambe y Ferrol Matthew – Jamás retornar

Salon Canning, mei 2015. Amelia Rambe en Ferrol Matthew dansen Jamás Retornarás, een tango van Caló en Malerba. Prachtig gedanst op het tempo van het liefdesverdriet van deze droevige tango. De muziek die speelt is van het orkest van Miguel Caló, de stem is van Raúl Berón. Amelia en Matthew zijn een koppel uit Jakarta, oprichters van Java Tango. Zij dansen sinds mei 2013 samen. Hun dans is elegant en gepassioneerd. Ze eindigden in de top 5 van de Mundial Tango Pista 2015 en als Subcampeones (plaats twee) in de Metropolitan-categorie MIilongueros del Mundo 2015 in Buenos Aires en waren ook Subcampeones in het Aziatische kampioenschap 2015 in Japan. Ze hebben opgetreden in diverse prestigieuze milonga’s in Buenos Aires. Ook treden ze op in Zuidoost-Azië, Nieuw Zeeland en Rusland. Op hun school Java Tango in Jakarta geven ze les en organiseren ze milongas, practica en practilongas. Bron: sitf.sg/guest-performers (dode link)

Nummer 

3 x Que te importa que te llore

Dit nummer wordt hieronder vertoond in achtereenvolgens muziek, tekst en dans.

MuziekMiguel Caló
TekstOsmar Maderna
Jaar1942
Tango.infohttps://tango.info/T0370181079
El Recodohttps://www.el-recodo.com/music?S=Que+te+importa+que+te+llore
Todotangohttps://www.todotango.com/musica/tema/1289/Que-te-importa-que-te-llore/

Nummer 

Que te importa que te llore

Lang heb ik op je gewacht; dodelijke pijn de eenzaamheid te consumeren in de warmte die jij achterliet.

De tekst van de tango Que te importa que te llore is van Osmar Maderna, de muziek van Miguel Caló. In het Nederlands luidt de titel: “Wat kan het je schelen dat ik om je huil”. De tekst is één grote liefdesklacht. De tekstdichter lijdt aan het gemis dat de geliefde achterliet, aan de eenzaamheid en ziet zich geconfronteerd met de onverschilligheid van de geliefde. “Wat kan het jou schelen waaraan ik lijd”, zegt de tekst, “wat kan het jou schelen waarom ik huil?” De dichter wil het verleden terug, het verleden van de droom van de liefde, maar het verleden ligt in stukken. Wat rest is “huilen, altijd huilen, aan je denken en wachten, in het besef dat je niet meer terugkomt”.

Volledige vertaling
Nummer 

Dana Frigoli y Adrian Ferreyra – Que te importa que te llore

Dana Frigoli en Adrian Ferreyra dansen “Que te importa que te llore” op het 3e Embrace Berlin Tango Festival 2016 in Berlijn. Mooie muziek, vol liefdessmart en hartstochtelijk gedanst door met name Dana. De muziek die klinkt is van het orkest van Miguel Caló, de zanger is Raúl Berón.

Dana Frigoli is tangodanseres en choreograaf en met Pablo Villarraza oprichter van DNI Tango, een levendige dansschool die een kader biedt voor de ontwikkeling van haar tangofilosofie, en die zich, met een staf van professionals, manifesteert in een school, een bedrijf en een kledinglijn. Dana ontwikkelde de Conceptual Tango Technology-methode: het gebruik van het lichaam als een expressief voertuig, niet alleen als artistiek manifest, maar ook voor therapeutische doeleinden. Dana Frigoli was lid van de National Academy of Tango Youth Group en werkte mee aan veel shows: “Tanguera”, “Tango Love and Sex”, “Reliquias Porteñas”, “Malevo Evolution-Tango” (Tango electrónico), “Tango Fatal”, “Postales de Tango”. Bron: http://www.alternativateatral.com/persona46566-dana-frigoli

Nummer 

Milonga Que Peina Canas – Silas Adriazola y Valeria Dabruzzo

Zaterdag 8 juni 2019, Centro Cultural Gabriela Mistral, Santiago de Chili. We zijn bij de Milonga callejera, de openlucht-milonga van de hoofdstad van Chili. We kijken naar een interpretatie van Milonga Que Peina Canas, gedanst door Valeria Dabruzzo en Silas Adriazola, dansleraren aldaar. Prachtig! De muziek die klinkt is van het orkest van Miguel Caló, de stem is van Raúl Berón.

Nummer 

Los mareados

Vandaag wordt je onderdeel van mijn verleden, vandaag slaan we nieuwe wegen in. Hoe groot was onze liefde en toch, helaas, kijk wat er over is!

Een prachtige tango met een prachtige tekst, deze Los mareados, oftewel “De beschonkenen”. In de tekst zeggen twee geliefden elkaar voor het laatst gedag. Ze nemen afscheid op een wel heel ludieke manier: door diep in het glaasje te kijken. Eén laatste dronkenschap, en dan is het over, voorbij. In het eerste couplet is zij al flink aangeschoten, maar in het tweede couplet doet hij net zo hard mee. Het derde couplet bevat de beroemde regel: Hoy vas a entrar en mi pasado, oftwel “Vandaag treedt jij in mijn verleden”. Bedoeld wordt dat de geliefde vanaf dat moment verleden tijd wordt, dat ieder een eigen weg inslaat, zonder de ander.

De muziek van deze tango is van Juan Carlos Cobián en stamt uit 1922. De oorspronkelijke titel was Los dopados. Een instrumentale versie werd in datzelfde jaar opgenomen door Osvaldo Fresedo. In 1924 nam componist Cobián het nummer op met een tekst van Raúl Doblas. Twintig jaar later kende Anibal Troilo blijkbaar alleen de instrumentale versie van Fresedo en liet er een nieuwe tekst op schrijven door Enrique Cadícamo. Dat werd de tango Los mareados. Troilo nam op 15 juni 1942 het nummer op met de stem van Francisco Fiorentino. Het derde couplet bevatte de beroemde regel Hoy vas a entrar en mi pasado. Deze regel heeft Cadícamo mogelijk ontleend aan de Franse dichter Paul Géraldy, die in 1912 Toi et moi publiceerde, een bundel met romantische gedichten geïnspireerd door zijn grote liefde, de operazangeres Germaine Lubin. Eén van die gedichten, getiteld “Finale”, waarvan het thema de scheiding van twee geliefden is, heeft een regel waarin de man tegen de vrouw zegt: Ainsi, déjà, tu vas entrer dans mon passé.

In de versie van Troilo en Cadícamo werd Los Mareados een hit, maar die was helaas geen lang leven beschoren. Een jaar ná de opname van Troilo werd Los mareados door de censuur verboden. Dat was in 1943. De nieuwe militaire regering censureerde namelijk: Lunfardo (het slang van Buenos Aires), alcohol en dronkenschap en alles wat als immoreel of negatief voor de taal of het land opgevat kon worden. Vanwege de expliciete dronkenschap moest Los mareados herschreven worden. De titel werd: En mi pasado. Het laatste couplet bleef nog redelijk overeind, maar de eerste twee coupletten werden totaal herschreven en kregen een keurig burgerlijk sausje, bleek, slap en smakeloos. In 1949 werd de censuur verlicht en kon de tango weer onder zijn oorspronkelijke titel opgevoerd worden. Bron: https://es.wikipedia.org/wiki/Los_mareados

Volledige vertaling
Nummer 

Lluvia de abril

Hoe karig was het om van hoop te dromen, als een dag ná de regen de illusie al weer weg was.

De prachtige, weemoedige muziek van dit lied suggereert een sombere stemming. Aprilregen, zo luidt de titel: Lluvia de abril. In Argentinië is het in april alleen geen lente, maar herfst. Voor Argentijnen klinkt “Lluvia de abril” dus als herfstregen. De tekst verhaalt van een verliefdheid die met de (nog warme?) aprilregen kwam opzetten. De regen was een zoet slaapliedje om bij weg te dromen, om verliefd te worden. Toen de regen opdroogde, verschrompelde ook de verliefdheid. De tekstzanger droomt tevergeefs van de handen van de geliefde, van haar stem. Wat rest is een snijdende pijn, van het verdriet, van een afscheid dat fataal was.

Volledige vertaling
Nummer