Tangowille

Het tangolied in muziek, tekst en dans

Tag: Tangofilm

Dime, mi amor

Zeg me, mijn lief, of je nog steeds van mij houdt, of de afwezigheid jouw liefde niet omgebracht heeft.

De tango Dime mi amor bezingt een onzekere liefde. De titel betekent “Vertel me, mijn lief”. De geliefde wordt gevraagd te vertellen of hij/zijn nog steeds liefde voor de ander voelt. Of de afwezigheid en afstand meer kwaad dan goed hebben gedaan. En of de liefde uit het verleden ook nog in het heden leeft. De tekst slaat op iemand die met een voormalig geliefde danst – een bijzondere situatie waarin dergelijke gevoelens wel eens zouden kunnen opspelen.

De tekst van deze tango heeft niet veel om het lijf. Waarschijnlijk heeft dat te maken met het feit dat dit liedje uit een tangofilm komt, de film Yo quiero ser bataclana uit 1941 (“Ik wil een showgirl zijn”). In deze film schittert de komische filmster Niní Marshall, in Argentinië ook bekend onder haar alter ego Catita. Zij speelt een arrogante ster met een groot hart. Zij trekt op met een partner die verliefd is op de schuchtere muzikale leider. Haar ruziënde metgezellen maken deel uit van een musicalgezelschap dat meer tijd doorbrengt in tweederangs hotels dan op het podium, dat reist in gammele treinen en dat altijd hongerig is. Zie de volgende link voor de desbetreffende scene uit de film, met in de orkestbak orkestleider Juan D’Arienzo: https://www.youtube.com/watch?v=iHB56I7BXSU&t=1993

Het nummer Dime, mi amor is vooral bekend in de uitvoering uit mei 1941 van het orkest van Juan D’Arienzo met zanger Hector Mauré. Het jaar ervoor, in 1940 op het carnaval van Montevideo, Uruguay, verloor Juan D’Arienzo al zijn muzikanten, inclusief zanger Alberto Echagüe omdat hij weigerde in te gaan op hun salariswensen. Meteen creëerde D’Arienzo een nieuw orkest met onder meer de zangers Alberto Reynal en Carlos Casares. Eind 1940 wordt Casares vervangen door Héctor Mauré. Met Mauré krijgt het orkest een meer lyrische stijl, niet zo uitgesproken ritmisch. Mauré’s stijl van interpreteren was dramatisch en melodieus tegelijkertijd. Een bijzondere stem, met een gedempt baritonregister, een aangenaam timbre en heldere dictie, een krachtige, melodieuze en goed gevoicede stem, met een Gardeliaans randje. Tussen eind 1940 en 1944 nam hij met D’Arienzo 51 nummers op. Hun laatste opname was op 21 juli 1944, met de wonderschone en zijn meest lyrische tango “Amarras”. Mauré was de zanger die D’Arienzo inspireerde om zich gedurende deze vier jaar aan te passen aan een meer lyrische stijl. Niet geheel toevallig was de lyrische stijl in die bewuste periode het meest in vogue. Bron: http://www.tangobythesea.com/2015/10/dime-mi-amor-tell-me-my-love.html

Volledige vertaling
Nummer 

Ada Falcón – Sentimiento gaucho

Ada Falcón was in het Argentinië van de jaren ’20 en ’30 van de twintigste eeuw een beroemde zangeres en actrice. Als zangeres in het orkest van Francisco Canaro verwierf ze nationale en internationale faam. Ze nam meer dan tweehonderd nummers op. In dit filmfragment zingt ze de tango Sentimiento gaucho. De scene is een fragment uit de film Idolos de la radio uit 1934. De (naar het schijnt matige) film draait om een aantal liefdesverhalen die zich afspelen in en om een radiostation. Medespelers zijn onder andere Ignacio Corsini, Tita Merello en Ernesto Famá.

Ada Falcon (1905-2002) was mezzo-sopraan, hetgeen een ongebruikelijk register was voor tangozangeressen uit die tijd — de meeste zangeressen waren sopranen. Van 1932 tot 1942 was zij minnares van Francisco Canaro, maar hij weigerde voor haar zijn huwelijk op te geven. Zij stond bekend om haar luxueuze levensstijl: ze hield van bontjassen, dure juwelen en snelle sportwagens. In 1942 trok “La Joyita Argentina” zich plotsklaps terug uit het openbare leven. Ze kwam slechts een enkele keer naar buiten om in zwart gekleed een mis bij te wonen. Op een gegeven moment nam ze zelfs haar intrek in een klooster in de provincie Córdoba. Aan het eind van haar leven werkte ze mee aan een documentaire over haar leven, waarin ze ook een kort interview gaf. Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Ada_Falc%C3%B3n

Nummer 

Alfredo de Angelis – Dante – Martel “Pregonera”

Dit videofragment is een scene uit de tangofilm “El cantor del pueblo” uit 1948. De film gaat over een tangozanger die beroemd probeert te worden. In deze scene treden op, in volgorde van opkomst: het orkest van Alfredo De Angelis (himself waarschijnlijk achter de piano), zanger Julio Martel en zanger Carlos Dante. Uitgevoerd wordt een van de bekende duetten van De Angelis, “Pregonera”. Het lied gaat over een knap bloemenverkoopstertje dat rozen en anjers uitvent.

Nummer 

Hugo Del Carril (Sacachispas)

In deze video zingt Hugo del Carril de milonga Saca chispas. De scene komt uit de tangofilm Historia del 900 uit 1948/49. In de film passeert een overvloed aan tangoliederen, onder andere: El llorón, El choclo, El esquinazo, Rosas de abril, La morocha en natuurlijk deze Sacachispas. Hugo del Carril was de artiestennaam van Pierre Bruno Hugo Fontana (1912-1989). Hij begon zijn carriere als zanger en als acteur. Al snel werd hij een bekende filmster, later ook regisseur en filmproducent. De film Historia del 900, over de zeden en gebruiken van het eind van de negentiende eeuw, is één van zijn eerste producties. In de salon zul je Hugo del Carril overigens zelden of nooit horen: hij was meer een cancionistá à la Carlos Gardel dan zanger bij een dansorkest, al heeft hij een enkel nummer opgenomen met het orkest van Edgardo Donato.

Nummer 

Virginia Luque – Desencanto

De tangofilm “Del cuplé al tango” (1959) draait om de strijd van de dochter van een beroemde cabaretier uit Madrid om in de tango te zegevieren. De hier jonge Virginia Luque speelt de hoofdrol. In deze scene zingt ze de tango “Desencanto” van Enrique Santos Discépolo. Je kunt op Youtube ook de hele film bekijken. Virginia Luque (1927-2014) was een Argentijnse actrice en tangozangeres die in meer dan twintig tangofilms heeft opgetreden. In internetvideo’s vind je haar in veel televisieopnamen uit de zeventiger jaren tangos zingen. Bron: https://es.wikipedia.org/wiki/Del_cupl%C3%A9_al_tango

Nummer 

Fumando espero

Geef mij de rook uit je mond, geef me die, opdat het vuur in mij ontbrandt.

Dit lied dat stamt uit 1922, toen roken nog sexy en opwindend was. “Al rokend wacht ik”, zo luidt de titel. Dat wachten is op de geliefde die ook rookt. Het lied vermengt suggestief de passie van de liefde met het vuur van de sigaret. Het lied is mede zo sterk vanwege de melodieuze, bijna swingende zinnen. Uit het laatste couplet: sus espirales son sueños celestiales, oftwel zijn (rook)spiralen zijn hemelse dromen. Die spiralen vormen op hun beurt glorieuze wolken waarin de vuurpunt van zijn sigaret straalt als een heldere ster. De sigaret niet alleen als naspel (derde couplet), maar ook als voorspel.

Deze tango van Spaanse origine werd in Argentinië geïmporteerd door zangeres Tania, de partner van Enrique Santos Discépolo. Het lied werd in Buenos Aires al snel een succes en werd voor het eerst in een instrumentale versie opgenomen door Roberto Firpo. Rosita Quiroga nam het op voor het Victor-label in juli 1927. Ignacio Corsini nam het op in december 1927 met de teksten aangepast aan de mannelijke zanger. In de jaren 50 werd deze tango erg populair. Hector Varela, in 1955 voor het Columbia-label, en Carlos Di Sarli in 1956 voor het Victor-label, namen het succesvolle nummer op met de stem van Argentino Ledesma. Ook in de populaire muziek duikt het nummer regelmatig weer op, zij het vaak als persiflage op deze uitvoering van Sara Montiel (een fragment uit de film El Último Cuplé).

Volledige vertaling
Nummer 

Jorge Vidal canta El Llorón

Jorge Vidal zingt de milonga “El Llorón” in Arturo Mom’s film “El Tango en París” uit 1956. De film gaat over een tangozanger die naar Parijs reist op zoek naar succes. Jorge Vidal was daadwerkelijk een tangozanger; in 1949 en 1950 zong hij bij het orkest van Osvaldo Pugliese (o.a. Puente Alsina, Vieja Recova en Porque canto el tango). In de salon zou je hem een doodenkele keer kunnen horen, maar de nummers met Morán, Chanel en Maciel zijn veel bekender, naast natuurlijk de vele instrumentale nummers van het orkest van “San Pugliese”.

Nummer 

El cantor del pueblo

Roberto Quiroga zingt No me pregunten por qué. Het videofragment is een scene uit de film El cantor del pueblo (De stadszanger), een Argentijnse muziekfilm uit 1948. De film gaat over drie tangozangers die beroemd willen worden. In de film treden vele orkesten op, onder andere die van Juan D’Arienzo, Alfredo De Angelis, Roberto Firpo en Domingo Federico. Zanger, acteur en tekstschrijver Roberto Quiroga zul je in de salon niet veel horen, hij heeft vooral veel voor de radio gezongen. Op Tango.info staat hij vermeld met twaalf opnamen, waarvan twee bij een bekend orkest, dat van Julio de Caro.

Nummer